Dolina Chochołowska

Plan wycieczki

1. Punktem startowym wycieczki jest parking Siwa Polana.
2. Kierujemy się w stronę punktu sprzedaży biletów TPN, a następnie za szlabanem podążamy drogą asfaltową w głąb Tatr szlakiem zielonym .
3. Kontynuujemy drogą aż do schroniska na Polanie Chochołowskiej.
4. Wracamy tą samą trasą.

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Największym skarbem Doliny Chochołowskiej jest Polana Chochołowska, wiosną zamieniająca się w morze fioletowych krokusów (szafran spiski). Widoki zapierają dech w piersiach. Odwiedzają ją wtedy prawdziwe tłumy, Straż Parku jest zmuszona rok w rok pilnować kwiatów przed zadeptaniem. Krokusy rosną również na mniejszych polanach wzdłuż szlaku biegnącego drogą jezdną dnem doliny.
2. Zimą przez dolinę organizowane są liczne kuligi.
3. Trasa nadaje się do spaceru z wózkiem dziecięcym, jednak pod koniec, tuż przed schroniskiem zaczynają się kocie łby i wózek musi być przystosowany do sporych wertepów.
4. To jedno z dwóch miejsc w Tatrach Polskich, gdzie można wędrować z psem. Zwierzę przez cały czas musi być trzymane na smyczy.
5. Dolina Chochołowska to raj dla rowerzystów! Podjazd zajmuje ok pół godziny, powrót – kwadrans. Rowery można wypożyczyć w okolicy parkingów.
6. Na parkingu Siwa Polana tuż przy szlabanie stację początkową ma kolejka Rakoń – to traktor ciągnący dwa wagoniki, który podwozi turystów na Polanę Huciska, skracając czas przejścia o ok. 45min. Kolejka kursuje zwykle od początku maja aż do zakończenia sezonu letniego jesienią. Należy osobno wykupić bilet wstępu do TPN.
7. W Dolinie Chochołowskiej ma miejsce Kulturowy Wypas Owiec. Tak naprawdę dzięki temu rosną tu krokusy, to nawóz z odchodów owiec użyźnia ziemię idealnie do rozwoju pięknych, fioletowych kwiatów. Wypas Kulturowy i wytwórstwo serów prowadzone są tradycyjnymi metodami, bez użycia elektryczności, baca występuje w regionalnym stroju.
8. Teren Doliny Chochołowskiej, mimo iż objęty Tatrzańskim Parkiem Narodowym, nie jest dobrem państwowym – to ziemie prywatne Wspólnoty Leśnej 8 Uprawnionych Wsi w Witowie. Dlatego panują tu nieco bardziej liberalne przepisy.
9. Na samym początku szlaku funkcjonuje latem park linowy, liczne stragany i mini grille sprzedające serki na gorąco.
10. W głębi doliny działają dwie bacówki - na Polanie Huciska (można tu kupić też serki na ciepło) oraz na Polanie Chochołowskiej. Jednak w szczycie sezonu nie tak łatwo kupić prawdziwe oscypki - rozchodzą się na pniu i najlepiej je zdobyć rano.
11. Podczas spaceru doliną zauważymy stary, drewniany budynek mieszczący dziś leśniczówkę TPN. Niegdyś było to schronisko turystyczne Blaszyńskich. Ten budynek pochodzi z czasów powojennych, wcześniejsze spłonęły podczas wojny.
12. Na Polanie Chochołowskiej stoją zabudowania tzw. letniej wsi. Jest to oryginalne budownictwo pasterskie i podczas wypasu, głównie latem, bacówki są używane przez pasterzy. To tu można zobaczyć owczarki podhalańskie, owce, jagniątka i kupić pyszne, prawdziwe oscypki. Na końcu tej zabytkowej, drewnianej zabudowy znajduje się postój furek konnych.
13. Schronisko im. Jana Pawła II na Polanie Chochołowskiej to największy obiekt w naszych Tatrach. Oferuje 121 miejsc noclegowych oraz dodatkowe sale. Otarto je w roku 1953, poprzednie spłonęło podczas wojny.
14. Polana Chochołowska to miejsce, w którym w 1938r. miał miejsce eksperyment naukowy zakończony „fajerwerkami”. „Gwiazda Polski” - balon meteorologiczny napełniony wodorem - miał pobić rekord wysokości lotu, który w tamtych czasach wynosił 22 000 m (dziś wzbijają się na ponad 50 000 m). Niestety zamiast unieść się do stratosfery i badać promieniowanie kosmiczne, eksplodował na Polanie Chochołowskiej wywołując pożar. Podczas pompowania wodorem zerwał się wiatr i podjęto decyzję o opróżnieniu balonu. Niestety przy wypompowywaniu powstało wyładowanie elektryczne na jedwabnych powłokach, co doprowadziło do wybuchu wodoru i przekreślenia pięknych planów naukowych Polaków. Widowisko na miejscu oglądało ok 100 tys. osób. Kolejna próba została zaplanowana na rok 1939 w Gorganach, jednak wybuch wojny pokrzyżował to wspaniałe przedsięwzięcie. Pamiątkową tablicę znajdziemy na zewnętrznej ścianie schroniska, tuż przy wejściu.
15. Na ganku schroniska zajdziemy również tablicę upamiętniającą jedną z najtrudniejszych akcji ratunkowych TOPR z lutego 1945r. Uratowanych zostało wtedy 4 rannych partyzantów oraz 6 zdrowych osób ukrywających się w szpitalu polowym na zboczu Skrajnego Salatyna. Ratownicy podczas akcji musieli przedrzeć się przez linię frontu. Co roku ratownicy polscy i słowaccy w okolicy 11-12 lutego spotykają się na szczycie Grzesia, aby upamiętnić bohaterski wyczyn sprzed lat.

Warianty i modyfikacje

1. Mniej więcej w połowie doliny od szlaku odbiega krótka ścieżka do Wywierzyska Chochołowskiego – jednego z największych źródeł Tatr. Ma głębokość ok 1,5m, górale nazywają je Stawkiem.
2. Dojść do Siwej Polany można również szlakiem zielonym z wylotu Doliny Lejowej. Jest to dobra alternatywa dla zakorkowanej podczas rozkwitu krokusów drogi na Siwą Polanę.
3. Na Polanie Chochołowskiej warto odbić na czarny szlak w prawo prowadzący do kościółka św. Jana Chrzciciela. To tu toczyła się akcja serialu Janosik. Sceny ślubu z Maryną tak naprawdę kręcone były w przepięknym kościółku w Dębnie Podhalańskim, jednak Janosik wszedł do niego z Polany Chochołowskiej. Górale chcą rozbudować tę małą kaplicę. Szlak czarny dalej prowadzi do schroniska górą hali.

Wskazówki praktyczne

1. W schronisku można płacić kartą.
2. Świetnym pomysłem na zobaczenie dywanów krokusów bez tłumów jest zabranie ze sobą roweru i wjazd po południu (ok 16-17). Wtedy już wszyscy wracają, mamy niemal pustą drogę i brak korków na parkingi. Rower również musi mieć wykupiony bilet wstępu.
3. Parkingi na Siwej Polanie są płatne, im bliżej wejścia do Parku tym kosztują więcej.
4. Bilet na kolejkę Rakoń kosztuje około 10zł i należy się ustawić w długim sznurku oczekujących by móc z niej skorzystać, nie prowadzi się rezerwacji.
5. Najprostszy dojazd, jeśli mieszkamy w Zakopanem, to lokalny bus z Dworca Głównego.
6. Wstęp do Tatrzańskiego Parku Narodowego jest płatny. Bilet możemy zakupić online, upoważnia on do wejścia poza kolejką.
7. Droga doliną zimą i wiosną bywa zalodzona i niezbędne może się okazać posiadanie raczków.
8. Toi-toie znajdziemy na parkingu i na Polanie Huciska. Toalety w schronisku są darmowe.