Koskowa Góra z Makowa Podhalańskiego

Plan wycieczki

1. Wycieczkę rozpoczynamy przy dworcu kolejowym w Makowie Podhalańskim. Idziemy za znakami szlaku żółtego .
2. Za ostatnimi zabudowaniami Makowa kończy się asfalt i ścieżka wchodzi w las. Po około godzinie z naszej lewej stronie odchodzi szlak czarny – będzie nam towarzyszył w drodze powrotnej. Trawersujemy kolejne wzniesienia – Stańkową, Ostrysz i Przysłopski Wierch.
3. Docieramy na szczyt Koskowej Góry, na której widzimy również najbardziej charakterystyczny obiekt dla tego wzniesienia - wysoki nadajnik.
4. Trzymając się szlaku żółtego docieramy do połączenia się ze szlakiem niebieskim, oba szlaki skręcają w lewo. Po chwili dochodzimy do kapliczki. Warto zajrzeć do środka i zatrzymać się tutaj na chwilę.
5. Ruszamy z powrotem w stronę Makowa, najpierw tą samą drogą szlakiem żółtym . Docieramy do początku czarnego szlaku, który mijaliśmy w drodze pod górę. Skręcamy w prawo, za czarnymi znakami .
6. Podążamy dalej szlakiem czarnym aż do skrzyżowania szlaków i ulic. Skręcamy w lewo i za znakami zielonymi i schodzimy w dół. Po pewnym czasie po lewej stronie zobaczymy duży kościół. Jest to Sanktuarium Matki Boskiej Makowskiej.
7. Idąc dalej zielonym szlakiem , kończymy wycieczkę na rynku w Makowie.

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Kapliczki - podczas spaceru warto zwracać uwagę na kapliczki na drzewach. Wiele z nich poświęconych jest partyzantom, którzy zginęli na tych terenach podczas potyczek z okupantem.
2. Kapliczka pod Koskową Górą – zabytkowa kapliczka z 1910 roku, w środku znajduje się figura ukazująca trzeci upadek Chrystusa. Fundatorem kapliczki był właściciel okolicznych ziem – Jan Kosek. Z kapliczką wiąże się ciekawa legenda. Figura tworzona była na zamówienie sanktuarium i wieziona z Sidziny do Kalwarii Zebrzydowskiej przez trzy woły, drogą wiodącą przez wzniesienie nad Bogdanówką (dzisiejsza Koskowa Góra). Gdy woły dotarły na szczyt, nie chciały ruszyć się z miejsca i iść dalej. Zostało to uznane za znak i postanowiono wybudować tu kapliczkę, w której umieszczono przewożoną figurę. Dzisiaj obok niej stoi kamienny ołtarz oraz, po przeciwnej stronie, ostatnia stacja drogi krzyżowej prowadzącej z Bogdanówki.
3. Koskowa Góra - będąc na szczycie warto obejść ją dookoła i obejrzeć panoramę z każdej strony. Na północ widzimy dalszą część Beskidu Makowskiego, na pierwszym planie szczyt Parszywki z widocznym krzyżem. Spoglądając na wschód widzimy po lewej stronie Beskid Wyspowy, a po prawej – Gorce. Oddzielone są one od Beskidu Makowskiego głęboką doliną Raby. Od strony południowego-wschodu przy dobrej pogodzie zobaczymy nawet wierzchołki Tatr. Na południu i południowym-zachodzie widok otwiera się na pierwszym planie na Beskid Makowski, jednak większe wrażenie robi Beskid Żywiecki z najwyższym szczytem polskich Beskidów – Babią Górą. Na zachodzie wyłaniają się natomiast łagodne wzniesienia Beskidu Małego.
4. Sanktuarium Matki Boskiej Makowskiej Opiekunki i Królowej Rodzin – najbardziej znany i okazały kościół Makowa Podhalańskiego. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej z końca XVI wieku, otaczany czcią od XVIII wieku. Oficjalnie koronowany został przez papieża Jana Pawła II w 1976 roku. Kościół jest w stylu klasycystycznym jako trzeci kościół w tym miejscu, barokowe prezbiterium wraz z kaplicą zachowane zostały jednak z poprzedniego kościoła.
5. Rynek w Makowie Podhalańskim - znajdują się tutaj odremontowane kamieniczki, fontanna z pomnikiem hafciarki, pomnik „Nieznanemu Żołnierzowi i Ofiarom Wojny”, a przy wschodnim rzędzie kamienic zabytkowa Figura Matki Bożej. W sezonie działają budki z lodami.

Warianty i modyfikacje

1. Wycieczkę można wydłużyć skręcając na szczycie Koskowej Góry w stronę Jordanowa, podążając niebieskim szlakiem . Wybierając taką opcję przechodzimy przez wzniesienie o nazwie Groń, z rozległymi polanami. Na jednej z tych polan znajduje się Sanktuarium Czynu Zbrojnego OP „Harnaś” – kaplica upamiętniająca partyzantów walczących podczas II wojny światowej na tych terenach. Trasę kończymy w Jordanowie, skąd do Makowa możemy wrócić autobusem lub pociągiem.
2. Wracając z Koskowej Góry do Makowa Podhalańskiego szlakiem czarnym możemy, zamiast skręcić w kierunku rynku w Makowie, wybrać szlak niebieski , który prowadzi przez Mioduszynę do Suchej Beskidzkiej. Na Mioduszynie znajduje się platforma widokowa, natomiast w Suchej Beskidzkiej wart zobaczenia jest renesansowy Zamek Suski z XVI wieku, nazywany Małym Wawelem, oraz Karczma „Rzym”, jedna z dwóch zachowanych i działających drewnianych karczm w Beskidach. Powrót do Makowa pociągiem lub autobusem.
3. Trasę można również skrócić. Na Koskową można wyjść z Bogdanówki – na szczyt prowadzi droga asfaltowa, samochód można zostawić pod kościołem.
4. Krótkim wariantem wycieczki może być również rozpoczęcie trasy w Skomielnej Czarnej i udanie się szlakiem niebieskim . Wycieczka taka zajmie około 1.5 godziny.

Wskazówki praktyczne

1. Samochód w Makowie można zostawić na ul. Partyzantów niedaleko dworca kolejowego lub przy rynku.
2. Trasa prowadzi w większości lasem, z nielicznymi polanami, początkowy odcinek to asfalt w mieście, sam szczyt Koskowej góry jest niezalesiony.
3. Na sam szczyt Koskowej Góry można wjechać samochodem, jednak należy liczyć się z tym, że podjazd jest dość stromy.  W tym celu najlepiej z Makowa wyjechać w kierunku Jordanowa, skręcić na Żarnówkę i Wieprzec, następnie na Skomielną Czarną i na Bogdanówkę, skąd prowadzi droga asfaltowa na samą górę.
4. Co roku na przełomie lipca i sierpnia w Makowie Podhalańskim oraz innych miejscowościach, między innymi w Żywcu, Wiśle, Szczyrku i Oświęcimiu, odbywa się Tydzień Kultury Beskidzkiej. Jest to cykliczna impreza folklorystyczna, podczas której przez 9 dni w wymienionych miejscowościach na dużych scenach odbywają się koncerty zespołów ludowych. Festiwal ten jest wspaniałą okazją do zapoznania się z kulturą i tradycją tego regionu.