Do „Orkanówki” pętlą z Koninek
Ciekawa krajoznawczo wycieczka prowadząca przez tak zwaną Orkanową dziedzinę, czyli miejsca związane z gorczańskim pisarzem – Władysławem Orkanem, dla którego Gorce były ukochaną „małą ojczyzną”. To przyjemna górska wędrówka wiodąca w większości przez malownicze tereny Gorczańskiego Parku Narodowego połączona ze zwiedzaniem „Orkanówki” – domu pisarza wybudowanym pod bezleśnym szczytem Pustka.
Koninki – Polana Oberówka – droga stokowa Koninki-Konina Potasznia – Zagronie – Pustka – Willa „Orkanówka” – Koninki
Plan wycieczki
- Wędrówkę rozpoczynamy na końcu Koninek, gdzie znajduje się duży parking. Wędrujemy szlakiem niebieskim wzdłuż potoku Koninki, po chwili wchodzimy na teren Gorczańskiego Parku Narodowego. Mijamy punkt zakupu biletów, po prawej stronie ośrodek wypoczynkowy. Wygodną leśną drogą dochodzimy do polany Oberówka, na której znajduje się pole biwakowe i miejsce wypoczynku.
- Przed polaną Oberówka skręcamy ostro w lewo na drogę stokową prowadzącą do Koniny Potaszni. Wiedzie tędy zielona ścieżka edukacyjna „Na Turbaczyk” , czerwony szlak spacerowy do Koniny oraz czerwony szlak rowerowy. Wędrujemy wygodnym leśnym duktem, po lewej stronie mijamy polanę Młynarską (tu ławeczka i punkt widokowy na dolinę Poręby Wielkiej i Beskid Wyspowy).
- Na rozwidleniu dróg skręcamy w lewo na szlak zielony (kierunek Muzeum Orkanówka). Szlak wiedzie stromo w dół przez las. Mijamy tablicę GPN i opuszczamy teren Gorczańskiego Parku Narodowego. Dochodzimy do granicy lasu i niewielkiej przełęczy, z której roztacza się świetny widok na okolicę.
- Po dojściu do asfaltowej drogi skręcamy w prawo, trzymając się szlaków koloru zielonego i żółtego . Mijamy wzgórze Pustka i wysoko położony przysiółek Banachy. Dochodzimy do kapliczki, skręcamy w prawo i po chwili docieramy do „Orkanówki”.
- Spod „Orkanówki” wracamy do Koninek szlakiem żółtym wąską asfaltową drogą wzdłuż zabudowań. Po ok. 2 km marszu dochodzimy do ulicy, skręcamy w lewo i po chwili docieramy na parking w Koninkach, gdzie kończymy naszą wycieczkę.
Atrakcje i walory krajobrazowe
- Władysław Orkan (1875-1930) – to młodopolski pisarz, dla którego Gorce były ukochaną ziemią rodzinną. Urodził się w 1875 roku w Porębie Wielkiej. Dzięki jego twórczości poznajemy realia życia na gorczańskich polanach i w gorczańskich dolinach. Jego powieści i opowiadania wiernie odzwierciedlają rzeczywistość, w jakiej żyli Zagórzanie – mieszkańcy tego regionu. „Orkanówka” to dom pisarza wybudowany w latach 1903-1905 poniżej wzniesienia o nazwie Pustki. Jest to drewniana willa w stylu zakopiańskim, w której obecnie mieści się Muzeum Biograficzne Władysława Orkana udostępnione do zwiedzania.
- Murowana kapliczka stojąca przy zielonym szlaku, przy drodze prowadzącej do „Orkanówki”, została ufundowana w 1918 roku przez matkę Władysława Orkana – Katarzynę Smreczyńską – w podzięce za szczęśliwy powrót syna z I wojny światowej.
- Ciekawym krajobrazowo miejscem na naszej trasie jest polana Młynarska, z której roztacza się ładny widok na dolinę Koninek i Porębę Wielką, a także na dalsze szczyty Beskidu Wyspowego. Polana jest swego rodzaju „apteką zielarską”, gdyż rośnie tu wiele roślin wykorzystywanych w ziołolecznictwie, stosowanych na szeroką skalę w medycynie ludowej. Spotkamy tu fioletowe kwiaty goryczki trojeściowej, która była powszechnie wykorzystywana do odkażania ran (robiono z niej gencjanę), a także inne lecznicze rośliny: dziką różę, szałwię, krwawnik czy dziurawiec.
- Szlak zielony, którym będziemy wędrować od drogi stokowej w kierunku „Orkanówki”, jest nazywany „szlakiem orkanowskim”, bowiem to właśnie na nim znajdziemy najwięcej miejsc związanych z Władysławem Orkanem. Przy zielonym szlaku znajduje się dom pisarza (obecnie muzeum), kapliczka ufundowana przez jego matkę, a także malownicza polana Łąki, na której jako dziecko pasał woły. Więcej o polanie Łąki piszemy poniżej.
Warianty i modyfikacje
- Warto wydłużyć trasę i powędrować na polanę Łąki, która związana jest z życiem i twórczością Władysława Orkana. Aby tam dotrzeć, z drogi stokowej skręcamy w prawo (kierunek: Schronisko pod Turbaczem) na szlak zielony . Po ok. 20 minutach dość forsownego podejścia docieramy do malowniczej polany Łąki, która pod koniec XIX wieku należała do rodziny matki Władysława Orkana. Była to ukochana polana pisarza, na której w 1912 roku wybudował szałas. Spędzał tu wiele czasu, część utworów pisanych przed I wojną światową powstało właśnie tutaj. Wielkim pragnieniem pisarza było, aby szałas przekształcić w schronisko, jednak tych planów nie udało się zrealizować. Dziś poniżej miejsca, w którym niegdyś stała koliba, znajduje się źródełko z czystą wodą.
Wskazówki praktyczne
- Duży parking dla samochodów znajduje się na końcu Koninek, tuż przed szlabanem i wejściem na teren Gorczańskiego Parku Narodowego – w miejscu, gdzie zaczynamy wędrówkę. Parking jest płatny. W słoneczne weekendy miejsca bardzo szybko się zapełniają, bowiem Koninki to popularny punkt wyjścia na szlaki w kierunku Turbacza, a także ścieżki edukacyjne Gorczańskiego Parku Narodowego.
- W sezonie turystycznym – od maja do października – do Koninek jeżdżą autobusy z Krakowa. Więcej kursów do Koninek realizowanych jest z Mszany Dolnej (kierunek Poręba Wielka).
- Ponieważ trasa wiedzie w większości przez teren Gorczańskiego Parku Narodowego, musimy wykupić bilet wstępu do GPN. Bilet można nabyć w punkcie obsługi ruchu turystycznego w Koninkach, który znajduje się na niebieskim szlaku, zaraz na początku naszej wędrówki. Można tu zakupić mapę Gorców, przewodniki po ścieżkach edukacyjnych, a także podbić pieczątkę w książeczce do odznaki GOT. Bilet do parku możemy też kupić online na platformie eparki.pl.
- Chociaż wycieczka nie jest długa, należy się do niej przygotować jak do górskiej wędrówki, zatem zalecamy wygodne obuwie turystyczne. Na trasie czeka nas jedno strome zejście – jest to odcinek zielonego szlaku od drogi stokowej do granicy lasu. Pozostała nawierzchnia na szlaku to: wygodny leśny dukt oraz ok. 2,5-kilometrowy odcinek wiodący asfaltem na ostatnim etapie naszej wędrówki.
- Teren wokół „Orkanówki” jest wprawdzie ogrodzony, ale nie zamykany, zatem możemy swobodnie wejść na posesję. Muzeum biograficzne można zwiedzać od wtorku do soboty w godzinach od 9.00 do 16.00.
- W Koninkach jest kilka możliwości skorzystania z gastronomii. Tuż za parkingiem znajduje się Ośrodek Wypoczynkowy „Ostoja Górska Koninki”, gdzie możemy się posilić, a także uzyskać informację turystyczną. W weekendy można kupić oscypki i serki góralskie u lokalnych sprzedawców.
Mapa
Najbliższe trasy
Spacerem po parku dworskim w Porębie Wielkiej
Długość trasy: 1,57 km
Czas przejścia: 0h 25m
Trudność: Łatwa
Stare Wierchy pętlą z Poręby Górnej
Długość trasy: 14,32 km
Czas przejścia: 4h 42m
Trudność: Wymagająca