Spacerem po parku dworskim w Porębie Wielkiej
Zapraszamy na spacer po parku dworskim w Porębie Wielkiej w malowniczej scenerii Gorczańskiego Parku Narodowego. Co zostało po ostatnich właścicielach tego miejsca – hrabiach Wodzickich – i ich prawie dwustuletniej działalności w dobrach porębskich? Jakie bogactwo przyrodnicze odnajdziemy u podnóży góry Chabówki? Zanim wyruszymy na gorczańskie szlaki, zatrzymajmy się w dolinie Porębianki i odkryjmy jej tajemnice.
Poręba Wielka – Park dworski hrabiów Wodzickich – park dolny – Ośrodek Edukacyjny Gorczańskiego Parku Narodowego – wozownia (lamus) – stawy dworskie – punkt widokowy – park górny – Poręba Wielka
Plan wycieczki
- Wycieczkę rozpoczynamy przy bramie wejściowej do parku dworskiego w Porębie Wielkiej. Po parku będziemy wędrować ścieżką edukacyjną wyznakowaną przez Gorczański Park Narodowy . Ścieżka składa się z dziewięciu przystanków.
- Wędrujemy alejką przez park dolny. Mijamy po drodze Ośrodek Edukacyjny Gorczańskiego Parku Narodowego, nieco dalej stary lamus z XVIII wieku. Dochodzimy do stawów dworskich.
- Skręcamy w prawo i idziemy alejką nieco pod górę. Wyżej widoczne są ślady niemieckich fortyfikacji polowych z okresu II wojny światowej. Dochodzimy do punktu widokowego, z którego roztacza się ładna panorama na park dolny oraz północną część Gorców.
- Wchodzimy do parku górnego. Idziemy alejką przez ładny, grądowy las. Ścieżka edukacyjna doprowadza do łąki położonej ponad główną alejką. Skręcamy w lewo. Aleją dochodzimy do wschodniej bramy parku dworskiego, gdzie kończymy nasz spacer.
Atrakcje i walory krajobrazowe
- Park dworski hrabiów Wodzickich w Porębie Wielkiej został założony prawdopodobnie na przełomie XVIII i XIX wieku. Duże wrażenie robią odtworzone stawy dworskie, będące obecnie pod opieką Gorczańskiego Parku Narodowego, które są ważnym miejscem lęgowym dla płazów. Niewiele zachowało się z dawnych zabudowań dworskich należących do rodziny Wodzickich – budynki spłonęły pod koniec II wojny światowej, w styczniu 1945 roku. Jedyną zachowaną w całości budowlą jest wozownia czyli dawny lamus z XVIII wieku. Na miejscu dawnej oficyny dworskiej znajduje się obecnie Ośrodek Edukacyjny Gorczańskiego Parku Narodowego.
- Park dworski w Porębie Wielkiej to miejsce o szczególnej wartości przyrodniczej i kulturowej. Bliżej potoku Porębianka znajduje się tzw. park dolny, w którym wytyczono alejki. Rosną tu przede wszystkim lipy, jawory, a także kasztanowce. Powyżej skarpy z kamiennym murem znajduje się park górny, który porasta las grądowy typowy dla piętra pogórza. Na łące, powyżej głównej alejki, wczesną wiosną zakwitają krokusy.
- Bogata i zróżnicowana jest przyroda parku dworskiego. Rośnie tu wiele rodzimych gatunków, jak: wiąz górski, lipa drobnolistna, lipa szerokolistna, jawor czy jesion. Park jest miejscem schronienia dla wielu gatunków ptaków, można tu zaobserwować: puszczyka zwyczajnego, sikory, drozdy czy dzięcioły. W pobliżu stawów można zobaczyć czaplę siwą. W listopadzie, w pobliżu krzewów tarniny, pojawiają się jemiołuszki.
Warianty i modyfikacje
- Spacer po parku dworskim możemy połączyć z wędrówką na górę Chabówkę. Spod budynku dyrekcji Gorczańskiego Parku Narodowego wyruszamy za znakami biało-zielonej ścieżki edukacyjnej . Ścieżka o długości 2,5 km jest wyznakowana w formie pętli, na jej pokonanie trzeba przeznaczyć około 1,5 godziny. Jest bardzo interesująca i zróżnicowana pod względem przyrodniczym i krajobrazowym. Ze zboczy Chabówki roztacza się wspaniały widok na Gorce.
- Zachęcamy, by wstąpić do Ośrodka Edukacyjnego Gorczańskiego Parku Narodowego, który znajduje się na naszej trasie, i zobaczyć ciekawą, multimedialną ekspozycję przyrodniczą. Wystawa opowiada o środowisku przyrodniczym i kulturowym Gorców. Podczas zwiedzania uruchomimy swe zmysły i przeniesiemy się w wyobraźni na gorczański szlak.
Wskazówki praktyczne
- Do Poręby Wielkiej kursują busy z Mszany Dolnej oraz z Krakowa (tylko w sezonie turystycznym). Komunikacją publiczną można dojechać do sąsiedniej miejscowości Niedźwiedź i podejść do parku dworskiego około 1,5 km szlakiem zielonym .
- Samochód najlepiej zaparkować na dużym parkingu w pobliżu Term Gorce w Porębie Wielkiej.
- Jeśli planujemy zwiedzić ekspozycję przyrodniczą w Ośrodku Edukacyjnym Gorczańskiego Parku Narodowego, sprawdźmy wcześniej godziny otwarcia obiektu oraz cennik biletów. W budynku można kupić mapy, publikacje oraz przewodnik po ścieżce edukacyjnej „Park dworski hrabiów Wodzickich – góra Chabówka”.
- Ciepły posiłek można zjeść w restauracji, która mieści się w Termach Gorce w Porębie Wielkiej, w pobliżu parku dworskiego.
- Trasa w wariancie podstawowym jest dedykowana dla rodzin z dziećmi. Spodoba się także tym, którzy nie lubią się męczyć, a chcą spędzić czas w ładnej, górskiej scenerii. W parku dworskim wytyczono wygodne alejki. Są ławeczki do odpoczynku oraz wiata, w której można schronić się przed deszczem.
- Jeśli wybierzemy wariant rozszerzony, czyli wędrówkę na górę Chabówkę, musimy mieć ze sobą wygodne buty turystyczne. Szlak wiedzie leśnymi i polnymi ścieżkami, raz w górę, raz w dół – jest to typowa trasa w terenie.
(współczynnik obliczony automatycznie, funkcjonalność eksperymentalna)
(dla tempa marszu 4 km/h)
Mapa
Najbliższe trasy
Bacówka PTTK na Maciejowej pętlą z Poręby Górnej
Długość trasy: 10,73 km
Czas przejścia: 3h 33m
Trudność: Wymagająca