Ścieżka przyrodnicza „Kiczera” i szczyt Wysokie

Plan wycieczki

1. Wycieczkę rozpoczynamy na terenie nieistniejącej wsi Żydowskie, około 5 km na południe od Krempnej – w miejscu, gdzie ma swój początek ścieżka przyrodnicza „Kiczera” oznaczona czerwoną skośną kreską na białym tle . Ścieżka zaczyna się przy starym cmentarzu łemkowskim. Idziemy przez chwilę drogą główną, a następnie skręcamy w prawo (tu informacja o dawnej wsi Żydowskie wraz z mapką).
2. Ścieżką wśród łąk dochodzimy do potoku Krempna, przekraczamy drewniany mostek. Chwilę później dołącza szlak zielony prowadzący z Krempnej na szczyt Wysokie (patrz: Warianty i modyfikacje). Trzymamy się biało-czerwonych znaków ścieżki przyrodniczej . Dochodzimy do deszczochronu i oczka wodnego.
3. Spod oczka wodnego kierujemy się na wprost, opuszczając wygodną drogę. Wędrujemy teraz pod górę przez łąkę. Po chwili docieramy do punktu widokowego (w tym miejscu znajduje się tablica z opisem panoramy). Widać stąd dolinę potoku Krempna oraz okoliczne wzniesienia Beskidu Niskiego: Niedźwiedzie, Żydowską Górę i Wysokie.
4. Dalej delikatnie pod górę, mijamy zagajnik i ponownie wychodzimy na łąki, na których rosną zdziczałe drzewa owocowe. Na wysokości szóstego przystanku ścieżki wkraczamy do lasu. Czeka nas teraz ciekawy przyrodniczo odcinek wiodący leśną dróżką. Szlak prowadzi raz w górę, raz w dół, trawersując stoki Kiczery Żydowskiej.
5. Następnie szlak prowadzi wzdłuż potoku. Dochodzimy do wyraźnej drogi leśnej, którą docieramy do rozległej polany, na której znajdują się wiaty turystyczne oraz miejsce na ognisko (to ostatni przystanek ścieżki). Stąd około 200 metrów na wprost i docieramy do drogi Krempna – Żydowskie, gdzie kończymy wycieczkę, zamykając pętlę.

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Ścieżka przyrodnicza „Kiczera” im. prof. Jana Rafińskiego znajduje się w południowej części Magurskiego Parku Narodowego na terenie nieistniejącej łemkowskiej wsi Żydowskie. Trasa o długości 2,5 km wiedzie wokół Kiczery Żydowskiej. Na jedenastu przystankach ścieżki możemy poznać różnorodne zbiorowiska roślinne występujące w Parku, a także zobaczyć ślady po dawnej wsi Żydowskie (cmentarz wiejski, miejsce po cerkwi, kapliczki przydrożne). Ścieżkę warto zwiedzać z przewodnikiem w formie książkowej przygotowanym przez MPN, który można pobrać z internetu lub zakupić w Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym w Krempnej, w godzinach otwarcia placówki.
2. Żydowskie to nieistniejąca łemkowska wieś ulokowana w dolinie potoku Krempna przy dawnym trakcie handlowym prowadzącym ze Żmigrodu do Bardejowa. Wieś położona w malowniczej dolinie otoczona była niewysokimi wzniesieniami: na południe Wysokie, na zachodzie Kiczera Żydowska, na wschodzie Żydowska Góra i Niedźwiedzie. W dwudziestoleciu międzywojennym w miejscowości mieszkało około 500 osób, we wsi było aż trzy cerkwie. Po II wojnie światowej wieś opustoszała, a od lat 50. XX wieku działał tu PGR. Do dziś zachowały się ślady po dawnych mieszkańcach: cmentarz wiejski, miejsce po dawnej, greckokatolickiej cerkwi, kilkanaście kamiennych nagrobków, kapliczki przydrożne, opuszczone sady owocowe.
3. Wysokie (657 m n.p.m.) to szczyt położony w południowej części Magurskiego Parku Narodowego. To jedyny tak widokowy szczyt na terenie parku. Z wierzchołka roztacza się rozległa panorama na Beskid Niski oraz (częściowo) Pogórze Strzyżowskie. Przy dobrej pogodzie widać też Tatry. Szczyt jest zaliczany do Korony Beskidu Niskiego.
4. Podczas wycieczki możemy zdobywać Magurską Odznakę Terenową, której celem jest promowanie walorów przyrodniczych i krajobrazowych Magurskiego Parku Narodowego. Odznakę można zdobyć, odwiedzając dziewięć miejsc zlokalizowanych na terenie MPN. Na liście znajdują się też: szczyt Wysokiego oraz ścieżka przyrodnicza „Kiczera”. Jeśli chcemy zdobyć odznakę, pamiętajmy o przybiciu pieczątki z symbolem danego miejsca.

Warianty i modyfikacje

1. Zachęcamy, by wejść na szczyt Wysokiego (657 m n.p.m.). Aby tam dojść, przekraczamy mostek na potoku Krempna i za trzecim przystankiem ścieżki przyrodniczej „Kiczera”  (w miejscu, gdzie znajduje się deszczochron) obieramy szlak koloru zielonego w kierunku południowym. Szlak na Wysokie wiedzie wyraźną dróżką pośród malowniczych polan. Z Żydowskiego na Wysokie dojdziemy w około 40 minut.

Wskazówki praktyczne

1. Żydowskie znajduje się około 5 km na południe od Krempnej. Na miejsce startu możemy dojechać od strony Krempnej lub od Ożennej. Należy pamiętać, że na drodze Krempna – Żydowskie – Ożenna obowiązuje dobowe ograniczenie ilości przejazdów (limit to 30 pojazdów na dobę). Przed wycieczką należy wysłać SMS na numer +48 799 448 508, w treści wpisując numer rejestracyjny samochodu. Chwilę później otrzymamy SMS zwrotny z pozwoleniem na przejazd. Wjazd na teren Żydowskiego bez stosownego pozwolenia może skutkować mandatem.
2. Parking dla turystów zmotoryzowanych znajduje się przy drodze głównej na terenie dawnej wsi Żydowskie, niedaleko miejsca, gdzie ma swój początek ścieżka przyrodnicza „Kiczera”.
3. Turyści niezmotoryzowani mogą dojść „na Żydowskie” z Krempnej szlakiem koloru zielonego (drogowskaz: Wysokie 2h), który prowadzi drogą asfaltową o niewielkim natężeniu ruchu – wpierw wzdłuż luźno rozrzuconych zabudowań miejscowości, a następnie drogą przez las.
4. Trasa wiedzie przez teren Magurskiego Parku Narodowego. Od 1 maja do 31 października obowiązuje zakup biletu wstępu. Bilet do parku możemy kupić online na platformie eparki.pl lub stacjonarnie w Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym w Krempnej, w godzinach otwarcia placówki.
5. Trasa jest przyjazna dla turystów, a przy tym bardzo zróżnicowana krajobrazowo (dolina, łąki i otwarte tereny, las). Ścieżka wiedzie łagodnie pofałdowanym terenem, bez uciążliwych podejść i zejść. Z powodzeniem nadaje się na przyrodniczy spacer z dziećmi. Szlak na Wysokie (w wariancie rozszerzonym) prowadzi przez malownicze polany. Na końcu ścieżki znajduje się miejsce wypoczynku – dla turystów przygotowano wiaty turystyczne oraz miejsce na ognisko. Na trasie ścieżki – w pobliżu oczka wodnego – zlokalizowano deszczochron. Na szczycie Wysokiego znajdują się ławeczki oraz tablice z opisem panoramy.