Z Huty Polańskiej na przełęcz Mazgalica

Plan wycieczki

1. Wycieczkę zaczynamy w Hucie Polańskiej przy schronisku turystycznym „Hajstra”. Będziemy wędrować szlakiem żółtym (drogowskaz: Przeł. Mazgalica 45 min.).
2. Idziemy drogą przez dolinę. Po prawej stronie mijamy dom duszpasterski „Betania”. Na rozdrożu skręcamy w lewo. Po chwili dochodzimy do kościoła pod wezwaniem św. Jana z Dukli i św. Huberta.
3. Szlak żółty prowadzi drogą wśród łąk. Po kilku minutach marszu osiągamy granicę lasu.
4. Czeka nas teraz ładny odcinek wiodący ścieżką przez las łagodnie pod górę. Mijamy tablicę Magurskiego Parku Narodowego.
5. Dalej leśną ścieżką dochodzimy do przełęczy Mazgalica i granicy polsko-słowackiej (tu węzeł szlaków i wiata). Wracamy do schroniska tą samą drogą.

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Huta Polańska to opustoszała wieś położona ok. 5 km na południe od Polan, tuż przy granicy ze Słowacją. Obecnie znajduje się tu tylko kilka domów, schronisko turystyczne „Hajstra”, dom duszpasterski „Betania” oraz odbudowany ze zniszczeń kościół (a także stary cmentarz oraz kamienna kapliczka w przysiółku Paryszowskie). Nazwa miejscowości pochodzi od działającej tu do połowy XIX wieku huty szkła. Wieś była zamieszkana przez ludność polską. W dwudziestoleciu międzywojennym zabudowania wsi ciągnęły się aż pod samo pasmo graniczne. Podczas II wojny światowej przez wieś prowadził szlak przerzutowy na Węgry (w latach okupacji szlakiem tym przeszło na Słowację kilkaset osób). W 1944 roku w trakcie walk frontowych wieś niemal doszczętnie spłonęła.
2. Ciekawa jest historia kościoła w Hucie Polańskiej. Kościół – wzorowany na świątyni, która znajduje się przy pustelni św. Jana z Dukli w Trzcianie – zaczęto budować w 1935 roku. Budowę ukończono latem 1939 roku, tuż przed wybuchem II wojny światowej. Świątynia została zniszczona podczas bitwy dukielskiej i stała zrujnowana w opustoszałej dolinie aż do lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Kościółek pod wezwaniem św. Jana z Dukli i św. Huberta odbudowano w latach 1991-1995 – pięknie wkomponował się w krajobraz doliny otoczonej górami.
3. Schronisko turystyczne „Hajstra” w Hucie Polańskiej zaczęło swą działalność w 1998 roku i od razu przypadło do gustu turystom odwiedzającym tę część Beskidu Niskiego. Pięknie położone w enklawie Magurskiego Parku Narodowego, ok. 2,5 km od granicy polsko-słowackiej jest cenione ze względu na ciszę, spokój i niepowtarzalny klimat. Symbolem tego miejsca stał się czarny bocian („hajstra” to bocian czarny). Schronisko jest dogodnym punktem wyjścia w pasmo graniczne.

Warianty i modyfikacje

1. Trasę można wydłużyć, odwiedzając cmentarz w Hucie Polańskiej oraz kapliczkę na Paryszowskiem. Aby tam dojść, za kościołem św. Jana z Dukli opuszczamy szlak żółty i skręcamy w lewo, tak jak pokazuje drogowskaz. Do kapliczki dojdziemy w ok. 20 minut drogą przez las łagodnie pod górę (bez znaków). Paryszowskie to dawny przysiółek Huty Polańskiej położony ok. 1 km na wschód od kościoła. Ostała się tu tylko jedna kamienna kapliczka (obecnie ładnie odnowiona).

Wskazówki praktyczne

1. Do Huty Polańskiej najlepiej przyjechać własnym transportem. Miejscowość znajduje się ok. 5 km na południe od Polan. Dojazd do schroniska „Hajstra” możliwy jest o każdej porze roku, nawet w zimie droga jest odśnieżana. Duży parking znajduje się przy schronisku.
2. Od 1 maja do 31 października obowiązuje zakup biletu wstępu do Magurskiego Parku Narodowego. Bilet do parku możemy kupić online na platformie eparki.pl lub w schronisku „Hajstra”.
3. W pobliżu schroniska znajduje się miejsce na ognisko, duża wiata grillowa oraz pole namiotowe.
4. Szlak żółty wiedzie przez dolinę, a następnie przez las – łagodnie pod górę. Na trasie nie spotkamy uciążliwych podejść ani zejść. Na przełęczy Mazgalica (na granicy polsko-słowackiej) znajduje się wiata, w której możemy się schronić na wypadek załamania pogody. Podczas wycieczki przydadzą się wygodne buty turystyczne.