Ze Szklarskiej Poręby przez Halę Szrenicką do Jakuszyc

Plan wycieczki

1. Wędrówkę rozpoczynamy na dworcu kolejowym Szklarska Poręba Górna. Schodzimy ul. Dworcową do ul. Jedności Narodowej i skręcamy w prawo wchodząc na czerwony Główny Szlak Sudecki , za którego oznaczeniami podążamy aż do schroniska na Hali Szrenickiej.
2. Obok schroniska skręcamy w prawo i wchodzimy na zielony szlak , który przez Owcze skały zaprowadzi nas do leśniczówki w Jakuszycach.
3. Tam skręcamy w lewo i dalej podążając za znakami zielonego szlaku dochodzimy do stacji PKP w Jakuszycach.

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Szklarska Poręba – nazwa miasta wiąże się z hutnictwem szkła i pozyskiwaniem drewna potrzebnym do jego wytapiania. Huty „wędrowały” wzdłuż dolin potoków w głąb gór, a wraz z nimi osady hutników, drwali i kurzaków. Na leśnych polanach zwanych „porębami” powstawały osiedla, które dały początek dzisiejszemu miastu. Swój wkład w rozwój miasta mieli również przybyli na te tereny w 1578 r. czescy protestanci – uciekinierzy, którzy na terenach będących własnością tolerancyjnego hrabiego Schaffgotscha znaleźli nowy dom. W XIX w. w Szklarskiej Porębie zaczęła rozwijać się turystyka, a wraz z turystami zaczęli przybywać artyści, którzy stworzyli tu swoistą kolonię artystyczną, której tradycje kultywowane są do dziś.
2. Główny Szlak Sudecki im. Mieczysława Orłowicza to najdłuższy szlak w polskich Sudetach i drugi pod względem długości, zaraz po Głównym Szlaku Beskidzkim, szlak długodystansowy w Polsce. Liczy sobie  443 km i znakowany jest kolorem czerwonym. Jego koncepcja powstała w 1947 r. i dzisiaj, po kilku modyfikacjach, prowadzi ze Świeradowa Zdroju do Prudnika, szacowany czas jego przejścia to 120 godzin.
3. Krucze skały – formacja skalna, na której znajduje się punkt widokowy, możemy stamtąd podziwiać Góry Izerskie i dolinę rzeki Kamienna. Od XII w. wydobywano tu pegmatyt, w skałach występują również rzadkie minerały, m.in. przeźroczysty i niebieski szafir.
4. Krzywe Baszty – karkonoska Krzywa Wieża. Masyw skalny w pobliżu Kruczych Skał, który jest mocno odchylony od pionu. W najwyższym miejscu osiąga 18 m wysokości i jest popularnym miejscem do uprawiania wspinaczki, po regularnie spękanych skałach prowadzą jedne z trudniejszych dróg wspinaczkowych w Sudetach.
5. Wodospad i Wąwóz Kamieńczyka – najwyższy wodospad polskich Karkonoszy spada z granitowego progu trzema kaskadami o łącznej wysokości 27 m. Za środkową kaskadą znajduje się „Złota Jama” – grota, którą wykuli Walonowie podczas poszukiwania cennych kruszców. Na platformę widokową pod wodospadem droga wiedzie wzdłuż wysokich skalnych ścian wąwozu, który w najwęższym miejscu ma tylko 3 m szerokości. Jest to jedno z najbardziej malowniczych miejsc w Karkonoszach, jego walory docenili twórcy filmu „Opowieści z Narni: Książę Kaspian”, którzy uczynili Kamieńczyk tłem jednej ze scen.
6. Schronisko Kamieńczyk – kiedy w połowie XIX w. wybudowano drogę do huty „Józefina” na Hali Szrenickiej koło wodospadu powstało małe schronisko  nazywane Zackelfallbaude (od jego niemieckiej nazwy). Późniejsi właściciele rozbudowali je, obok powstał tor bobslejowy oraz mała skocznia narciarska. W swej historii schronisko było również strażnicą Wojsk Ochrony Pogranicza oraz ośrodkiem wypoczynkowym wrocławskiej prokuratury. Po pożarze w 1984 r. zostało odbudowane przez państwa Sieleckich i obecnie jako własność prywatna służy turystom jako świetna baza wypadowa.
7. Hala Szrenicka i schronisko – wysokogórska łąka torfowa położona na wysokości od 1150 do 1300 m n.p.m., została znacznie powiększona przez wypas owiec w XVIII w. Pierwsze schronisko w tym miejscu powstało w 1786 r., w swojej historii budynek był zarówno budą pasterską, jak i luksusowym hotelem. Dach schroniska zimą był wykorzystywany jako pierwsza w granicach Szklarskiej Poręby skocznia narciarska.  Ze słonecznego tarasu w pogodne dni rozciąga się rozległa panorama na Góry Izerskie z Wysokim Kamieniem, Wysoką Kopą, Smrekiem oraz Stogiem Izerskim, a w razie niepogody do dyspozycji gości jest sauna fińska.  W zimie z uwagi na infrastrukturę i nachylenie stoku hala jest idealnym miejscem dla osób rozpoczynających przygodę z nartami.
8. Owcze Skały – grupa granitowych skał w pobliżu Rozdroża pod Przedziałem, najwyższa z nich przypomina kształtem łeb owcy, stąd nazwa.
9. Dolina Kamiennej – rzeka wyznacza granicę między Karkonoszami a Górami Izerskimi. Swój początek bierze na torfowisku, na zboczach Mumlawskiego Wierchu. W okolicach Jakuszyc tworzy malownicze meandry, a między Szklarską Porębą a Piechowicami malowniczy przełom. W jej korycie można znaleźć liczne marmity – wgłębienia w skałach powstające pod wpływem wirującej wody.
10. Jakuszyce – najwyżej położona dzielnica Szklarskiej Poręby. Ich początkiem była leśniczówka należąca do ówczesnych właścicieli tych terenów, szlacheckiego rodu Schaffgotschów, wokół której powstała osada pasterzy i drwali. W 1848 r. poprowadzono tu drogę, na której po 1945 r. powstało przejście graniczne Jakuszyce – Harrachov. Dzisiaj są węzłem szlaków pieszych i rowerowych oraz centrum sportów zimowych.
11. Polana Jakuszycka (886 m n.p.m.) – mekka biegaczy narciarskich. Panuje tu klimat porównywalny do klimatu na wysokości 1500 m n.p.m. w Alpach. Śniegu jest dużo i leży długo. Na tutejszych trasach organizowane są najważniejsze imprezy narciarskie, takie jak: Puchar Świata w Narciarstwie Biegowym, Bieg Piastów oraz Puchar Polski. Na szlaku można spotkać również psie zaprzęgi.
12. Kolej Izerska – jest najwyżej położoną linią kolejową w kraju, malownicza trasa łączy Szklarską Porębę z czeskim Harrachovem. Jej początki sięgają 1888 r., kiedy służyła do przewożenia węgla kamiennego, drewna i wyrobów ze szkła z miejscowych hut. Po II wojnie linię zamknięto, a elementu infrastruktury rozebrano i wywieziono. Reaktywowano ją dzięki polsko-czeskiej umowie w 2010 r.  Stacja w Jakuszycach to najwyżej położona stacja kolejowa w Polsce.

Warianty i modyfikacje

1. Jeżeli chcemy uniknąć dosyć ostrego podejścia z Kamieńczyka na Halę Szrenicką możemy wjechać wyciągiem krzesełkowym ze Szklarskiej Poręby na Szrenicę i zejść zielonym szlakiem na Halę Szrenicką.
2. Trasę można realizować również w odwrotnym kierunku, wtedy należy podjechać pociągiem ze Szklarskiej Poręby do Jakuszyc.
3. Z  Jakuszyc do Szklarskiej Poręby można również wrócić pieszo, ale wtedy nie należy wybierać zejścia wzdłuż głównej drogi – brak chodnika i duży ruch samochodów ciężarowych. Schodzić należy drogą gruntową biegnącą z lewej strony torów, od dawnego zakładu przeróbki kamienia.

Wskazówki praktyczne

1. Do Szklarskiej Poręby możemy dojechać z Jeleniej Góry pociągiem Kolei Dolnośląskich. Kończy tu również bieg kilka pociągów dalekobieżnych z całej Polski. Można również skorzystać z autobusów Komunikacji Karkonoskiej z Jeleniej Góry ( linia 109) i z Karpacza (linia 106 – jeździ tylko w określonych dniach, najlepiej sprawdzić rozkład przed wyjazdem na stronie internetowej). Autobusy kończą bieg na dworcu autobusowym koło stacji Orlen, stamtąd do czerwonego szlaku trzeba podejść kawałek w górę ul. Jedności Narodowej.
2. Jeżeli przyjeżdżamy samochodem możemy zostawić go na jednym z płatnych parkingów przy Kruczych Skałach lub dworcu PKP.
3. Z usług gastronomicznych możemy skorzystać w Szklarskiej Porębie, w schroniskach „Kamieńczyk” i „Na Hali Szrenickiej” oraz w Jakuszycach.
4. Bilet do Karkonoskiego Parku Narodowego można kupić w kasie przy wodospadzie Kamieńczyk lub przez Internet. Bilety wstępu do Karkonoskiego Parku Narodowego nie upoważniają do wejścia do Wąwozu Kamieńczyka, przy zejściu do niego należy wykupić dodatkową wejściówkę i pobrać kask. Szczegółowy cennik i godziny otwarcia na stronie kpnmab.pl. W sezonie należy liczyć się z kolejkami do wejścia do wąwozu.
5. Szlak nie nadaje się dla rodzin z dziećmi w wózkach. Odcinek do wodospadu Kamieńczyk to górski, kamienisty szlak, który później przechodzi w drogę wybrukowaną granitową kostką. Od Hali Szrenickiej biegnie na przemian drewnianymi kładkami i leśną ścieżką ( po deszczu może być śliska i błotnista). Dopiero przed Jakuszycami zamienia się w gruntową drogę, a od leśniczówki biegnie asfaltem.
6. Dobrze jest podczas planowania trasy zerknąć na rozkład jazdy pociągów. Pociągi z Jakuszyc do Szklarskiej Poręby jeżdżą po południu co dwie godziny. Na dworcu nie ma kasy, bilety kupujemy w pociągu. Niech nas nie zdziwi, że konduktor może mówić po czesku. Pociągi kursują bowiem z Harrahova.