Ferdel – wieża widokowa pętlą z Wapiennego

Plan wycieczki

1. Wycieczkę zaczynamy w uzdrowisku Wapienne, w pobliżu tężni, gdzie znajduje się parking i początek ścieżki przyrodniczej „Buczynowa”. Będziemy wędrować ścieżką znaczoną czerwonym paskiem na białym tle , która do wieży widokowej pokrywa się ze szlakiem zielonym .
2. Wchodzimy do lasu i wspinamy się po południowym stoku Małego Ferdla. Wkrótce dochodzimy do granicy Magurskiego Parku Narodowego. Dalej leśną ścieżką, kilkanaście minut później dołącza szlak niebieski biegnący z Rozdziela. Wędrujemy główną granią przez piękny, bukowy las.
3. Dochodzimy do wieży widokowej pod szczytem Ferdla (648 m n.p.m.). W tym miejscu opuszczamy szlak zielony, który wiedzie w głąb pasma Magury Wątkowskiej i Rezerwatu Kornuty. Spod wieży schodzimy ścieżką przyrodniczą oraz czarnym szlakiem (kierunek: Wapienne parking 45 minut) dość stromo przez las. Po jakimś czasie dostrzeżemy zmianę w drzewostanie – w wyższych fragmentach ścieżki towarzyszyła nam buczyna, teraz wkraczamy w las sosnowy.
4. Ścieżka doprowadza do asfaltu i doliny potoku Wapienka. Skręcamy w prawo. Czeka nas teraz dość monotonny odcinek prowadzący przez wieś Wapienne. Warto zwrócić uwagę na liczne kapliczki i krzyże przydrożne pamiętające czasy, kiedy okolicę zamieszkiwali Łemkowie. Docieramy do parkingu przy tężni, gdzie kończymy wycieczkę, zamykając pętlę.

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Ścieżka przyrodnicza „Buczynowa” ma ok. 5 km długości i jest poprowadzona w formie pętli. Zaczyna się (i kończy) w miejscowości Wapienne – jednym z najmniejszych uzdrowisk w Polsce. Jest znaczona czerwonym paskiem na białym tle i częściowo wiedzie przez teren Magurskiego Parku Narodowego. Na ścieżce znajduje się 6 przystanków. Pięknie jest tu zwłaszcza jesienią, kiedy buki mienią się złotymi kolorami liści. W lecie – podczas upalnych dni – bukowy las daje przyjemny cień i trochę chłodu.
2. 25-metrowa wieża widokowa stoi tuż pod szczytem Ferdla (648 m n.p.m.) w północno-zachodniej części pasma Magury Wątkowskiej. To wyjątkowe miejsce położone pośród dorodnych, bukowych lasów, na terenie Magurskiego Parku Narodowego. Wieża została wybudowana w 2019 roku przez gminę Sękowa i szybko stała się hitem turystycznym północnej części Beskidu Niskiego. Cichy i rzadko odwiedzany dotychczas szczyt zyskał nowe życie i dużą popularność. Ferdel (648 m n.p.m.) jest całkowicie zalesiony, ale z wieży roztacza się ładna panorama na okolicę. Widać stąd m.in. wzniesienia Beskidu Niskiego: Barwinok, Kornuty i Magurę Wątkowską, na wschodzie majaczy dość odległa sylwetka Cergowej. W oddali dostrzeżemy grzbiety Beskidu Sądeckiego z Radziejową na czele.
3. Wapienne to niewielkie uzdrowisko położone pośród wzniesień Beskidu Niskiego, u podnóża północno-zachodniego krańca pasma Magury Wątkowskiej, w dolinie potoku Wapienka. Początki działalności zdrojowej sięgają początków XIX wieku, choć miejscowe przekazy mówią, że z tutejszych źródeł korzystano już wcześniej. W okresie międzywojennym miejscowość była zamieszkana w większości przez Łemków, zaś po II wojnie światowej – w wyniku wysiedleń – wieś opustoszała. Obecnie Wapienne to jedno z najmniejszych uzdrowisk w Polsce, które specjalizuje się w leczeniu dolegliwości ortopedycznych, reumatologicznych, a także chorób układu oddechowego i nerwowego. Status uzdrowiska uzyskało w 1986 roku. Dwa źródła – „Marta” i „Kamila” – wypływają z południowo-zachodniego zbocza góry Ferdel. W pobliżu drogi do Rozdziela znajduje się cmentarz wojenny nr 83 z okresu I wojny światowej zaprojektowany przez Hansa Mayra.

Warianty i modyfikacje

1. Wycieczkę możemy zacząć w miejscowości Rozdziele, do której kursują bardzo często autobusy z Gorlic. Z Rozdziela kierujemy się szlakiem niebieskim (kierunek: Ferdel). Z centrum miejscowości szlak prowadzi na południe polną drogą, po ok. 30 minutach marszu dochodzimy do lasu i granicy Magurskiego Parku Narodowego. Dalej szlak doprowadza do głównej grani i szlaku zielonego, którym możemy kontynuować wędrówkę do wieży widokowej. Z Rozdziela do wieży widokowej pod szczytem Ferdla dojdziemy w ok. 1,5 godziny.

Wskazówki praktyczne

1. Dla turystów zmotoryzowanych przygotowano kilka parkingów. Duży, bezpłatny parking znajduje się przy wjeździe do uzdrowiska, przy drodze prowadzącej z Rozdziela do Męciny Wielkiej. Samochód możemy zaparkować dalej, ma niewielkim parkingu przy amfiteatrze i tężni solankowej – w tym miejscu zaczyna się ścieżka przyrodnicza „Buczynowa”.
2. Trasa wiedzie częściowo przez teren Magurskiego Parku Narodowego. Od 1 maja do 31 października obowiązuje zakup biletu wstępu. Bilet do parku możemy kupić online na platformie eparki.pl.
3. Trasa prowadzi w większości lasem (ostatni odcinek doliną Wapienki asfaltem przez wieś). Podczas wycieczki czekają nas dwa stromsze odcinki: jest to początkowe podejście zboczem Małego Ferdla oraz ostre zejście czarnym szlakiem spod wieży widokowej w kierunku Wapiennego. Na wędrówkę zabierzmy wygodne obuwie terenowe. Dobrym miejscem na odpoczynek jest otoczenie wieży widokowej, gdzie znajdują się ławeczki.
4. W uzdrowisku Wapienne, naprzeciwko tężni, znajduje się sklep spożywczy, w którym możemy zakupić prowiant na drogę.
5. W miejscowości jest kilka możliwości skorzystania z gastronomii. W budynku pijalni zdrojowej znajduje się restauracja „Pierogi pod Ferdlem”, zaś w pobliżu tężni solankowej czynna jest restauracja Astoria serwująca domową kuchnię. W sezonie turystycznym, w centrum uzdrowiska, działa food truck Bar Karmnik. W dolinie Wapienki – przy czarnym szlaku schodzącym z Ferdla – czynny jest w weekendy Przystanek Wapienne, gdzie można odpocząć i przekąsić coś ciepłego.