Dolina Bielicznej
„A w Bielicznej trawa aż po pas / Nad Bieliczną Lackowa stoi w chmurach (…)
A w Bielicznej tylko cerkiew ukryta / W kępie drzew jak w zielonym kożuchu”.
Tak o Bielicznej – dawnej, łemkowskiej wsi położonej w zachodniej części Beskidu Niskiego – pisał w swej piosence Krzysztof Kleszcz. Dziś to cicha i bezludna dolina. Tylko malutka, biała cerkiew ukryta wśród drzew przypomina, że niegdyś toczyło się tu zwykłe, codzienne życie.
Izby – Bieliczna – Izby
Plan wycieczki
- Wycieczkę zaczynamy na końcu miejscowości Izby, na przystanku autobusowym Izby Leśniczówka. Idziemy przez chwilę drogą asfaltową na północ, po czym skręcamy w prawo na wysokości tartaku i drewnianej tablicy z napisem „Bieliczna”.
- Wędrujemy bitą drogą przez dolinę. Na tym odcinku towarzyszy nam szlak konny oznaczony w terenie niebieską kropką (oznaczenia tego szlaku są już częściowo zniszczone). Po prawej stronie mijamy pastwiska, w oddali ładny widok na Lackową.
- Mijamy pierwszy bród oraz niewielką polanę z ławeczką. Dochodzimy do rozwidlenia dróg (droga w lewo prowadzi do Ropek – patrz: Warianty i modyfikacje). My dalej prosto.
- Dochodzimy do nieistniejącej wsi Bieliczna. Po prawej stronie w zaroślach stoi stara, kamienna kapliczka. Z łąk nad Bieliczną roztacza się widok na Lackową. Jeszcze chwila marszu i docieramy do cerkwi pw. św. Michała Archanioła w Bielicznej. Nieco wyżej znajduje się stary cmentarz łemkowski.
- Z tego miejsca możemy kontynuować wędrówkę w stronę przełęczy Pułaskiego, przejść przez łąki w kierunku Ropek lub wrócić do Izb tą samą drogą.
Atrakcje i walory krajobrazowe
- Bieliczna to nieistniejąca łemkowska wieś położona u źródeł Białej (Dunajcowej), u stóp góry Lackowej. To jedna z ładniejszych dolin w Beskidzie Niskim – cicha i odludna, w której możemy spotkać jedynie pasące się konie. Przed II wojną światową wieś tętniła życiem. W wyniku wysiedleń dolina całkowicie opustoszała. W bezludnej Bielicznej do dziś przetrwała dawna cerkiew greckokatolicka, która jest symbolem tej doliny. Jest też stary cmentarz łemkowski, zdziczałe drzewka owocowe i murowana – mocno nadszarpnięta upływem czasu – kapliczka stojąca w zaroślach niedaleko drogi prowadzącej z Izb do Bielicznej.
- Greckokatolicka cerkiew w Bielicznej przetrwała czasy wysiedleń, trudne lata powojenne i po dziś dzień stoi samotnie w opuszczonej dolinie. Murowana cerkiew pod wezwaniem św. Michała Archanioła została wybudowana około roku 1796. Po II wojnie światowej coraz bardziej niszczała i popadała w ruinę. Dopiero w latach 80. XX wieku – z inicjatywy księdza Mieczysława Czekaja, który był proboszczem w sąsiedniej Banicy – została wyremontowana. Świątynia jest otwarta dla turystów. Bywa schronieniem dla wędrowców w przypadku załamania pogody.
- Warto zobaczyć dawną, murowaną cerkiew greckokatolicką w Izbach zbudowaną w 1886 roku, która obecnie pełni funkcję kościoła rzymskokatolickiego. Na poddaszu świątyni mają swoją kolonię nietoperze będące pod ochroną – podkowce małe.
Warianty i modyfikacje
- Spod cerkwi w Bielicznej możemy kontynuować wędrówkę w kierunku wschodnim do przełęczy Pułaskiego. Na tym odcinku kilkakrotnie będziemy przekraczać potok (po drodze warto zwrócić uwagę na liczne żeremia bobrowe). Na przełęczy Pułaskiego spotykamy czerwony szlak graniczny. Stąd już niedaleko na Lackową – najwyższy szczyt Beskidu Niskiego po polskiej stronie. W wariancie tym przydadzą się nieprzemakalne buty.
- Dla turystów, którzy nie chcą wracać do Izb tą samą drogą, proponujemy wariant okrężny. Spod cerkwi w Bielicznej wracamy ok. 500 metrów do rozdroża. W tym miejscu skręcamy w prawo na szlak konny (drogowskaz: Ropki). Szlak wiedzie drogą leśną pod górę. Po ok. 20 minutach marszu docieramy do przełęczy Perehyba i szlaku żółtego z Ostrego Wierchu i Białej Skały. Skręcamy w lewo. Szlak żółty doprowadza nas do szlaku czerwonego . Skręcamy znowu w lewo. Szlakiem czerwonym – prowadzącym przez Las Lipki – schodzimy do Banicy. Trasa w tym wariancie jest typowo terenowa, zatem na wędrówce przyda się wygodne obuwie turystyczne.
Wskazówki praktyczne
- Do Izb, skąd zaczynamy naszą wędrówkę, najlepiej przyjechać własnym transportem. Parkujemy na niewielkim placyku w pobliżu przystanku autobusowego Izby Leśniczówka.
- Do Izb jeżdżą autobusy z Gorlic, jednak kursy realizowane są tylko w dni powszednie (2 kursy dziennie w dni nauki szkolnej).
- Trasa wiedzie bitą drogą przez dolinę. Po ulewnych deszczach pewnym utrudnieniem mogą być dwa brody, przez które będziemy musieli przejść, chcąc dotrzeć do cerkwi. Trasa w wersji podstawowej nadaje się na rower. Z powodzeniem można ją też przejść z wózkiem dziecięcym.
- Najbliższy sklep, w którym możemy zakupić prowiant na drogę, znajduje się w Banicy.
(współczynnik obliczony automatycznie, funkcjonalność eksperymentalna)
(dla tempa marszu 4 km/h)
Mapa
Najbliższe trasy
Ropki z Wysowej-Zdroju do Hańczowej
Długość trasy: 8,56 km
Czas przejścia: 2h 37m
Trudność: Umiarkowana
Święta Góra Jawor pętlą z Wysowej-Zdroju
Długość trasy: 5,69 km
Czas przejścia: 1h 45m
Trudność: Umiarkowana
Kozie Żebro pętlą z Wysowej-Zdroju
Długość trasy: 5,99 km
Czas przejścia: 1h 57m
Trudność: Wymagająca
Wokół Wysoty – z Wysowej-Zdroju do Blechnarki
Długość trasy: 11,31 km
Czas przejścia: 3h 35m
Trudność: Umiarkowana