Dolina Gorcowego Potoku – ścieżka edukacyjna z polany Trusiówka

Plan wycieczki

1. Wycieczkę zaczynamy na polanie Trusiówka w miejscowości Lubomierz-Rzeki. Będziemy wędrować ścieżką edukacyjną „Dolina Gorcowego Potoku” znaczoną zielonym paskiem na białym tle . Przecinamy parking i wchodzimy na wygodną, stokową drogę prowadzącą wzdłuż Kamienicy. Po chwili skręcamy w lewo i schodzimy na dno doliny. Po kilku minutach marszu wzdłuż koryta potoku wracamy schodkami na drogę stokową.
2. Wędrujemy leśną drogą delikatnie pod górę. Mijamy kolejne przystanki ścieżki edukacyjnej. Po ok. 30 minutach marszu opuszczamy drogę stokową i skręcamy w prawo w leśną ścieżkę. Wspinamy się po schodach, pokonując dość znaczne przewyższenie. Na tym odcinku możemy zaobserwować dorodny drzewostan bukowo-jodłowy.
3. Wychodzimy z lasu. Przed nami szałas stojący na polanie Podskały. Dochodzimy do miejsca, w którym spotykamy szlak żółty, biegnący z Lubomierza-Rzek na Gorc Troszacki (i dalej na Kudłoń i Turbacz). Tu drogowskaz i ósmy przystanek ścieżki edukacyjnej.
4. Po obejrzeniu szałasów kierujemy się za oznaczeniem ścieżki edukacyjnej, która na tym odcinku pokrywa się z żółtym szlakiem. Podchodzimy wyżej, po prawej stronie mijamy kolejny szałas (za nim roztacza się ładny widok na Gorc). Przecinamy wąski pas lasu i dochodzimy do kolejnej polany i najwyższego punktu na naszej trasie – Jaworzynki (1026 m n.p.m.). Roztacza się stąd ładny widok na Beskid Wyspowy.
5. Schodzimy z Jaworzynki, trzymając się żółtego szlaku oraz oznaczeń ścieżki edukacyjnej. Na granicy lasu opuszczamy szlak żółty i skręcamy w prawo, tak jak pokazuje drogowskaz ścieżki. Idziemy przez bukowy las, pokonując znaczną liczbę schodów. Po wyjściu z lasu docieramy na polanę Trusiówka, gdzie kończymy wycieczkę, zamykając pętlę.

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. „Dolina Gorcowego Potoku” to ścieżka edukacyjna wyznakowana w północnej części Gorczańskiego Parku Narodowego. Ścieżka w formie pętli ma ok. 5 km długości, najwyższym puntem na trasie jest szczyt Jaworzynki (1026 m n.p.m.). Trasa wiedzie przez piękne lasy bukowo-jodłowe, a także przez dwie widokowe polany – Podskały i Jaworzynkę, na których zachowały się dawne szałasy pasterskie. Podczas wędrówki zapoznamy się z przyrodą i dziedzictwem kulturowym północnej części Gorców. O każdej porze roku ścieżka wygląda inaczej – na polanach najpiękniej jest wczesnym latem, kiedy kwitną gorczańskie łąki. Jesień to czas, kiedy bukowe lasy mienią się złocistymi kolorami. Ścieżka znaczona jest w terenie zielonym, ukośnym paskiem na białym tle .
2. Polana Trusiówka położona w dolinie Kamienicy leży w granicach Gorczańskiego Parku Narodowego. Znajduje się tu miejsce biwakowe należące do GPN. Na polanie mają swój początek dwie ścieżki edukacyjne: opisana tutaj „Dolina Gorcowego Potoku” oraz „Dolina Kamienicy”. Warto wspomnieć, że w XIX wieku na Trusiówce działała huta szkła, po której dziś nie ma już śladu. Na polanie dominuje łąka ostrożeniowa, rośnie tu kilka gatunków roślin chronionych.
3. Wędrując doliną Gorcowego Potoku, zwróćmy uwagę na nadpotokową roślinność. Łatwo zauważyć tu lepiężniki o charakterystycznych, parasolowatych liściach. Latem nad brzegiem potoku kwitnie parzydło leśne.
4. Przemierzając ścieżkę edukacyjną, zwróćmy uwagę na drzewostan Gorczańskiego Parku Narodowego, jaki występuje w reglu dolnym. Las, przez który wędrujemy, to żyzna buczyna karpacka, chroniona w ramach specjalnego obszaru ochrony siedlisk jako Ostoja Gorczańska.
5. Polana Podskały znajduje się w północnej części Gorczańskiego Parku Narodowego i jest świadectwem kilkuwiekowej gospodarki pasterskiej. Tak jak inne gorczańskie polany – tak i Podskały powstała w wyniku karczowania puszczy karpackiej. Warto wspomnieć, że w okresie międzywojennym Gorce były drugim po Tatrach ośrodkiem pasterstwa w polskich Karpatach. Szałasy na polanie Podskały powstały w pierwszej połowie XX wieku, kiedy to w Gorcach na wielu polanach wypasano owce. Od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku obserwuje się znaczący regres gospodarki pasterskiej. Na polanie Podskały można spotkać wiele cennych gatunków roślin. Wczesną wiosną pojawiają się tu krokusy, na przełomie maja i czerwca – storczyki, później omiegi górskie, jesienią łatwo zauważyć dziewięćsiła bezłodygowego. Latem polanę porastają borówki. Roztacza się stąd wspaniała panorama na Gorce, z zachodniego krańca polany pięknie prezentuje się Beskid Wyspowy z Mogielicą na czele.
6. Przez polanę Podskały i Jaworzynkę wiedzie szlak koloru żółtego prowadzący z Lubomierza Przysłopu na Gorc Troszacki,  Kudłoń i dalej na Turbacz zwany szlakiem dziesięciu polan. Szlak ten został wyznakowany sto lat temu – w latach dwudziestych XX wieku – przez księdza Walentego Gadowskiego, twórcę tatrzańskiej Orlej Perci. Szlak łączy Gorce z Beskidem Wyspowym i jest bardzo atrakcyjny widokowo. Z polan rozciągają się piękne panoramy. Na niektórych zachowały się szałasy pasterskie, z roku na rok coraz bardziej zniszczone.
7. Jaworzynka (1026 m n.p.m.) – znajdująca się w masywie Kudłonia – to najwyższy punkt na naszej trasie. Górna część polany – z roku na rok – coraz bardziej zarasta. Z polany rozciąga się ładny widok na Beskid Wyspowy. W środkowej części polany stoi zrujnowany szałas, pamiętający czasy, kiedy wypasano tu owce. Spod szałasu ładnie prezentuje się masyw Gorca.

Warianty i modyfikacje

1. Trasę można wydłużyć i z polany Podskały powędrować na Gorc Troszacki. Jest to piękna widokowa trasa prowadząca fragmentem „szlaku dziesięciu polan”, przez teren Gorczańskiego Parku Narodowego. Z polany Podskały kierujemy się za znakami szlaku żółtego (drogowskaz: Gorc Troszacki ok. 50 min.). Po przejściu niewielkiego odcinka wiodącego przez las bukowy wychodzimy na polanę Adamówka. Dalej wąska ścieżka prowadzi pod górę przez bór świerkowy. Wychodzimy na rozległą polanę, osiągając wierzchołek Gorca Troszackiego (1235 m n.p.m.). Z polany rozciąga się wspaniały widok na Beskid Sądecki, Beskid Wyspowy, Gorce, Magurę Spiską oraz na Tatry.

Wskazówki praktyczne

1. Duży parking znajduje się na polanie Trusiówka w Lubomierzu-Rzekach. Obok parkingu znajduje się wiata, toaleta, miejsce na rozpalenie ogniska, można też rozbić namiot. Parking jest płatny. Aktualny cennik znajduje się na stronie: https://www.gorczanskipark.pl/page,art,id,153,kategoria,Miejsca_biwakowe.html.
2. Turyści niezmotoryzowani mogą przyjechać na wycieczkę komunikacją publiczną. Do Lubomierza kursują autobusy z Krakowa (kierunek: Szczawnica), przejeżdżające m.in. przez Mszanę Dolną. Wysiadamy na przystanku Lubomierz Przysłop. Z przystanku kierujemy się na południe wąską drogą asfaltową, która po ok. 1 km doprowadza na polanę Trusiówka.
3. Trasa wiedzie przez teren Gorczańskiego Parku Narodowego, zatem przed wycieczką musimy kupić bilet wstępu do GPN. Bilety najlepiej nabyć online na stronie: gorce.eparki.pl.
4. Trasa jest typowo terenowa. Pierwszy odcinek wiedzie delikatnie pod górę wygodną drogą stokową. Dalej na trasie napotkamy schody. Zejście z Jaworzynki jest ostre i dość karkołomne. Także na ostatnim odcinku czekają na nas schody. Na wędrówkę zabierzmy wygodne obuwie turystyczne. Odpoczynek warto zaplanować na polanie Podskały z pięknym widokiem na pobliskie pasma górskie.
5. Najbliższy sklep znajduje się w pobliżu przystanku autobusowego na przełęczy Przysłop w Lubomierzu-Rzekach. Na polanie Trusiówka (w miesiącach wakacyjnych) otwarty jest sklepik, w którym można zakupić pamiątki, mapy, kawę, wodę oraz drobne przekąski.