Wzgórza nad Warzycami – Centrum Edukacji Ekologicznej w Bierówce

Plan wycieczki

1. Wycieczkę zaczynamy na parkingu przy Centrum Edukacji Ekologicznej w Bierówce. Kierujemy się za strzałkami trasy nr I, znaczonej w terenie zieloną kropką. Leśna ścieżka prowadzi łagodnie pofalowanym terenem, raz w górę, raz w dół. Mijamy kolejne tablice informacyjne z ciekawostkami dotyczącymi świata przyrody. Trasę urozmaicają drewniane schody oraz mostki na potoku. Po zatoczeniu pętli wracamy na parking pod CEE.
2. Kontynuujemy wędrówkę, tym razem wybierając trasę nr III, znaczoną w terenie czerwoną kropką. Idziemy ok. 200 metrów utwardzoną drogą leśną, a następnie skręcamy w lewo, tak jak pokazuje drogowskaz z napisem „kierunek zwiedzania”. Wędrujemy przez rzadki, grądowy las, a następnie wychodzimy na wzgórze porośnięte drzewostanem bukowo-jodłowym. Schodzimy do szosy – przed nami cmentarz z okresu II wojny światowej, na którym pochowano ok. 5 tysięcy ofiar terroru hitlerowskiego.
3. Po zwiedzeniu cmentarza wracamy do Bierówki po własnych śladach, trzymając się ścieżki znaczonej czerwoną kropką.

Atrakcje i miejsca historyczne

1. Centrum Edukacji Ekologicznej w Bierówce położone jest w południowej części Pogórza Strzyżowskiego na terenie Nadleśnictwa Kołaczyce. Przy CEE mają swój początek trzy trasy edukacyjne. Trasa nr I – w formie pętli, znaczona w terenie zieloną kropką – ma długość ok. 2 km, a jej tematyka obejmuje gospodarkę leśną i różnorodność drzewostanów. Podczas wędrówki można zapoznać się z różnymi zbiorowiskami leśnymi: grądami, łęgami, lasem bukowym i jodłowym. Trasa nr II „W poszukiwaniu najstarszych zabytków kultury materialnej człowieka” prowadzi do kurhanów sprzed 4600 lat. Trasa nr III „Pamiątki tragicznej historii” (o długości ok. 1,7 km) jest znaczona czerwoną kropką i prowadzi do cmentarza z okresu II wojny światowej w Warzycach, na którym spoczywają ofiary zbrodni hitlerowskich z lat 1940-1944, a także żołnierze polegli w 1939 roku.
2. Dwa kurhany sprzed 4600 lat znajdują się w lesie, niedaleko drogi wojewódzkiej nr 988 prowadzącej z Lubli do Warzyc. Spod Centrum Edukacji Ekologicznej w Bierówce prowadzi do kurhanów trasa nr II oznaczona niebieską kropką. Kurhany pochodzą z okresu kultury ceramiki sznurowej. Były przebadane archeologicznie w 1984 i 1987 roku. W jednym kopcu odkryto dwie jamy grobowe, a także liczne znaleziska m.in.: narzędzia krzemienne, sześć grotów strzał do łuku, ponad dwieście fragmentów naczyń glinianych. W drugim kopcu odkryto owalną jamę grobową, a także przedmioty krzemienne należące do zmarłego oraz fragmenty glinianych naczyń. Trzeba wspomnieć również o innych kurhanach na terenie Nadleśnictwa Kołaczyce, które znajdują się poza opisaną tutaj trasą, ale są warte odwiedzenia – jeden kurhan znajduje się w miejscowości Niepla, zaś drugi w miejscowości Krajowice.

Warianty i modyfikacje

1. Wariant dla turystów niezmotoryzowanych, którzy lubią długie, leśne spacery. Przez wschodnią część Wzgórz nad Warzycami biegnie niebieski szlak turystyczny z Gorajowic do Warzyc znany jako „Szlak spacerowy Gorajowice – Warzyce im. Konstytucji 3-go Maja” o długości ok. 7 km. Na trasie znajdują się: pogórzańska Babia Góra (387 m n.p.m.), źródełko na terenie obszaru leśnego Mazelon, gdzie niegdyś dokonywano odwiertów w poszukiwaniu ropy naftowej, cmentarz z II wojny oraz cmentarz wojenny nr 21 z okresu I wojny światowej w Warzycach, na którym pochowano żołnierzy z armii austro-węgierskiej, pruskiej i rosyjskiej. Wybierając ten wariant, warto wiedzieć, że szlak w środkowym odcinku jest zdewastowany i pełen błota. Do Gorajowic i Warzyc jeżdżą autobusy z Jasła, jednak kursy realizowane są tylko w dni powszednie.
2. Grzbietem Wzgórz nad Warzycami biegnie stara, dawno nieodnawiana ścieżka znaczona biało-czerwonym rombem. W jej zachodniej części znajduje się rezerwat przyrody Golesz wraz z ruinami zamku Golesz. Rezerwat obejmuje wychodnie skał piaskowca ciężkowickiego wraz z cennym przyrodniczo fragmentem lasu i chronionymi gatunkami w runie, w tym buławnikiem mieczolistnym i obrazkami alpejskimi. Niektóre skałki – w formie baszt – mają nawet 8 metrów wysokości. Murowany zamek – znany jako gród Golesz – wzmiankowany był już w XIV wieku jako własność klasztoru benedyktynów z Tyńca. Wzniesiony na wierzchołku wzgórza, nad doliną rzeki Wisłoki, miał duże walory obronne. Jak dotrzeć na wzgórze z reliktami zamku? Samochód parkujemy na leśnym parkingu na ulicy Podzamcze (zjazd z drogi krajowej nr 73 na wysokości Jasła, ostatni odcinek wiedzie nierówną, szutrową drogą). Z parkingu schodzimy kawałek w dół drogą, a następnie skręcamy w prawo na leśną ścieżkę. Mijamy tablicę informującą o rezerwacie przyrody Golesz, dalej wspinamy się dziką ścieżynką stromo pod górę. Z parkingu na wzgórze dotrzemy w ok. 15 minut.

Wskazówki praktyczne

1. Na wycieczkę najlepiej przyjechać własnym transportem. Duży parking znajduje się przy Centrum Edukacji Ekologicznej w Bierówce – ostatni kilometr wiedzie utwardzoną drogą leśną. Aby dotrzeć do CEE w Bierówce, z drogi wojewódzkiej nr 988 (Lubla – Wierzyce) skręcamy tak jak pokazują drogowskazy.
2. Aby zobaczyć kurhany, samochód najlepiej zostawić przy drodze nr 988 – na granicy Lubli i Warzyc, ok. 300 metrów od skrętu do CEE w Bierówce. Znajduje się tu duży parking. Z tego miejsca do kurhanów dojdziemy w 2-3 minuty ścieżką przez las.
3. Przy Centrum Edukacji Ekologicznej w Bierówce znajduje się duża wiata, jest też miejsce na ognisko. Przestrzeń jest ładnie zagospodarowana turystycznie – oprócz ławeczek znajdziemy tu także liczne tablice informacyjne z opisem ciekawostek ze świata przyrody.
4. Trasa wiedzie w terenie leśnym, zatem podczas spaceru przyda się wygodne obuwie turystyczne.