Pasmo Bukowicy – Skibce i Darów pętlą z Puław Górnych

Długość trasy: 20,12 km
Czas przejścia: 6h 26m
Trudność: Wymagająca

Ciekawa i rzadko uczęszczana trasa w formie pętli we wschodniej części Beskidu Niskiego. Podczas wycieczki przemierzymy fragment pasma Bukowicy oraz odwiedzimy Darów – nieistniejącą wieś łemkowską, po której zachowały się nieliczne ślady. Na trasie: dorodne lasy bukowe i bukowo-jodłowe objęte ochroną w ramach rezerwatu „Bukowica” oraz szczyt Skibce zaliczany do Krośnieńskiej Odznaki Górskiej. Wycieczka dedykowana tym, którzy nie obawiają się wędrować po odludnych i dzikich ostępach leśnych.

Puławy Górne – Skibce (776 m n.p.m.) – Zrubań – Smokowiska – Darów – Dział – Rezerwat „Bukowica” – Puławy Górne

Autor:
Agnieszka Cygan

Agnieszka Cygan

Przewodnik turystyczny

Plan wycieczki

  1. Wycieczkę zaczynamy w Puławach Górnych pod Ośrodkiem Sportów Zimowych „Kiczera Ski”, gdzie znajduje się duży parking. Ruszamy w górę wsi czerwonym szlakiem . Po chwili skręcamy w prawo, w tym miejscu dołącza szlak zielony. Maszerujemy drogą pod górę, mijamy stary cmentarz. Przed nami otwiera się ładny widok na pasmo Bukowicy. Po około godzinie marszu dochodzimy do skraju lasu – tu ławeczka postawiona z okazji 50-lecia SKPB Rzeszów i ładna panorama na okolicę.
  2. Zagłębiamy się w las i podchodzimy na główny grzbiet pasma Bukowicy. W tym miejscu szlak zielony odbija w prawo (będziemy nim wracać). My dalej – głównym grzbietem – za znakami czerwonego szlaku (kierunek: Tokarnia / Komańcza). Po prawej stronie rozciąga się teren rezerwatu leśnego „Bukowica”. Łagodnie dochodzimy na Skibce (776 m n.pm.) – szczyt jest oznaczony tabliczką.
  3. Wędrujemy przez las, grzbietem, łagodnie pofałdowanym terenem, osiągając kolejne kulminacje: Zrubań i Smokowiska. Szlak czerwony doprowadza do niewielkiej przełęczy. Stoi tu solidna wiata turystyczna z kamiennym grillem. W tym miejscu opuszczamy szlak czerwony i skręcamy w prawo na dróżkę, która po chwili doprowadza do szerokiej drogi leśnej. Skręcamy ponownie w prawo na czarny szlak rowerowy , kierując się za drogowskazem: Darów / Surowica.
  4. Idziemy wygodną leśną drogą. Po około godzinie marszu dochodzimy do nieistniejącej wsi Darów – tu cerkwisko, stary cmentarz łemkowski z kilkoma nagrobkami. Nieco dalej spotykamy szlak zielony, który wiedzie z Beska do Moszczańca. Za znakami zielonego szlaku skręcamy w prawo. Maszerujemy odkrytym terenem, po ok. 15 minutach dochodzimy do granicy lasu.
  5. Podchodzimy na Dział (665 m n.p.m.). Dalej granicą rezerwatu „Bukowica” przez piękny starodrzew bukowy. Dochodzimy do znanego nam już węzła szlaków na grzbiecie Bukowicy. W tym miejscu skręcamy w lewo (kierunek: Puławy).
  6. Ostatni odcinek pokonujemy znaną nam już drogą, którą szliśmy na początku naszej wędrówki. Szlakami czerwonym i zielonym schodzimy do Puław Górnych, gdzie kończymy wycieczkę.  

Atrakcje i walory krajobrazowe

  1. Pasmo Bukowicy leży w północno-wschodniej części Beskidu Niskiego. W kierunku północnym stoki pasma opadają w stronę Pogórza Bukowskiego. W miarę wyrównana jest linia grzbietowa, z której wybijają się dwie kulminacje: Zrubań na zachodzie i Tokarnia na wschodzie. Podczas I wojny światowej na zachodnim odcinku Bukowicy toczyły się walki między armią rosyjską i armią austro-węgierską. Z tego okresu pochodzi m.in. ciąg okopów na północnych stokach Skibców. Podczas II wojny światowej w lasach Bukowicy działała partyzantka AK, zaś w latach 1945-1947 – partyzantka ukraińska. Grzbietem prowadzi Główny Szlak Beskidzki znakowany kolorem czerwonym. Skibce (776 m n.p.m.) – położone w zachodniej części pasma Bukowicy – to szczyt zaliczany do odznaki „Krośnieńska Korona Górska”.
  2. Część trasy prowadzi wzdłuż granicy rezerwatu „Bukowica”. Jest to rezerwat leśny położony w południowo-zachodniej części pasma Bukowicy, obejmujący południowe zbocza góry Skibce (776 m n.p.m.) oraz stoki Działu (665 m n.p.m.). Ochronie rezerwatowej podlegają tu naturalne zbiorowiska leśne, w tym cenna buczyna karpacka o charakterze puszczańskim. W lesie górskim dominuje buk i jodła. W niższych partiach – położonych na terenie doliny Darowa – występuje las łęgowy górski, w którym dominuje olsza szara i jesion. Najstarsze drzewostany w rezerwacie liczą 150 lat. W leśnych ostępach rezerwatu „Bukowica” można spotkać duże drapieżniki: rysie, wilki, okresowo zachodzą również niedźwiedzie.
  3. Darów to nieistniejąca wieś łemkowska położona u południowego podnóża Skibców opustoszała w wyniku powojennych wysiedleń. Zachowało się niewiele śladów po tej miejscowości. Po dawnej cerkwi zbudowanej w 1927 roku została jedynie podmurówka (świątynia została rozebrana w 1949 roku). Powyżej znajduje się cmentarz wiejski, na nim kilka nagrobków. W centrum dawnej wsi stoi chatka myśliwska. Współczesna leśniczówka „Darów” leży już na terenie sąsiedniej wsi Surowica. Przez dolinę przebiega szlak zielony z Moszczańca do Beska, a także asfaltowa (na niektórych odcinkach utwardzona) droga z Moszczańca do Wisłoka Wielkiego, którą wiedzie czarny szlak rowerowy.
  4. Puławy to wioska leżąca w dolinie górnego Wisłoka składająca się z dwóch części: Puław Dolnych oraz Puław Górnych. W wyniku wysiedleń Łemków wieś po II wojnie światowej całkowicie opustoszała. Dopiero w 1969 roku do wyludnionej doliny sprowadzili się osadnicy z Zaolzia (podobnie jak do sąsiedniego Wisłoczka i Woli Piotrowej) i na nowo zasiedlili tę miejscowość. W Puławach Górnych działają liczne gospodarstwa agroturystyczne, a także wyciąg narciarski „Kiczera Ski”. Przez miejscowość przebiega szlak zielony z Beska do Moszczańca oraz szlak czerwony z Rymanowa-Zdroju do Komańczy (to fragment Głównego Szlaku Beskidzkiego). Warto zajrzeć na cmentarz w Puławach Górnych, który znajduje się na wzniesieniu, tuż przy zielonym i czerwonym szlaku. Na nim wiele ciekawych nagrobków. Tam też stała greckokatolicka cerkiew zbudowana w 1831 roku, rozebrana po II wojnie światowej – jedyną pozostałością po dawnej świątyni jest krzyż z kopuły cerkiewnej.

Warianty i modyfikacje

  1. Ciekawą alternatywą jest ścieżka przyrodnicza „W dolinie Wisłoka” wyznakowana przez Nadleśnictwo Rymanów zaczynająca się w Puławach Dolnych. Ścieżka – w formie pętli – ma ok. 10 km długości, na jej pokonanie musimy przeznaczyć ok. 3,5 godziny. Zaczyna się (i kończy) w Puławach Dolnych – jest tu niewielki parking oraz miejsce biwakowania. Aby tam dotrzeć, z głównej drogi należy kierować się na wprost, nie skręcać na Puławy Górne. Wędrując ścieżką przyrodniczą, możemy zapoznać się z bogactwem lasów na tym terenie, a także odwiedzić nieistniejącą wieś łemkowską Wernejówkę. W środkowym odcinku ścieżka prowadzi granicą rezerwatu „Bukowica”. Jest to alternatywa dla wprawionych piechurów z dobrą orientacją w terenie, bowiem ścieżka jest bardzo słabo oznakowana. Konieczne wygodne obuwie turystyczne.

Wskazówki praktyczne

  1. Na wycieczkę najlepiej przyjechać własnym transportem. Duży parking znajduje się pod domem modlitwy (zborem) Ewangelicznej Wspólnoty Zielonoświątkowej w Puławach Górnych, w pobliżu Ośrodka Sportów Zimowych „Kiczera Ski”.
  2. Na trasie nie ma schroniska, zatem przed wycieczką należy zaopatrzyć się w prowiant na drogę. Smaczny, domowy posiłek można zjeść w restauracji Amadeus w Puławach Górnych, która jest zlokalizowana pod wyciągiem narciarskim „Kiczera Ski”.
  3. Solidna wiata odpoczynkowa z możliwością rozpalenia grilla znajduje się przy czerwonym szlaku za Smokowiskami (około godziny marszu od kulminacji Skibców). W tym miejscu szlak rowerowy odbija w kierunku Wisłoka Wielkiego i Darowa. Znajdują się tu ławki, stoliki, kosze na śmieci, stojaki na rowery, jest też spory zapas drewna do kominka. To znakomite miejsce na odpoczynek i dłuższy posiłek.
  4. Trasa wiedzie w terenie górskim, zatem na wędrówkę zabierzmy wygodne obuwie turystyczne. Zdecydowana większość trasy wiedzie lasem, pośród pięknego starodrzewia bukowego chronionego w ramach rezerwatu „Bukowica”. Pewną odmianą jest odcinek prowadzący przez dolinę Darowa – tu nawierzchnia na szlaku to asfalt i droga utwardzona.
  5. Trasa wiedzie po szlakach odludnych i rzadko odwiedzanych przez turystów. Całkiem prawdopodobne, że przez dłuższy czas nie spotkamy nikogo.
  6. Wycieczka jest okazją do zdobywania „Krośnieńskiej Korony Górskiej”. To regionalna odznaka krajoznawcza ustanowiona przez PTTK Krosno. Do KKG zalicza się piętnaście szczytów, w tym opisane tutaj Skibce.
Tak
20.12 km
315.40 m
678.72 m
678.72 m
18/30 (wymagająca)
(współczynnik obliczony automatycznie, funkcjonalność eksperymentalna)
6h 26m
(dla tempa marszu 4 km/h)

Mapa

(profil wysokości oglądany na małych ekranach może sprawiać wrażenie, że trasa jest bardziej stroma niż w rzeczywistości jest)
Zaloguj się, aby pobrać plik GPX
footer img