Rachowiecka pętla ze Zwardonia

Plan wycieczki

1. Trasę zaczynamy na stacji kolejowej w Zwardoniu. Skrzyżowanie szlaków jest po drugiej stronie ulicy, obok przystanku autobusowego.
2. Za znakami czerwonego szlaku turystycznego dochodzimy na Beskidek (ok. 770 m n.p.m.).
3. Na Beskidku odbijamy od szlaku czerwonego i idziemy grzbietową drogą asfaltową. Po chwili znajdujemy się na żółtym szlaku turystycznym . Idziemy do końca żółtego szlaku.
4. Niedaleko przysiółka Rachowiec (budynek numer 172a) wchodzimy na czerwony szlak turystyczny (kierunek Sól PKP) i wchodzimy nim najpierw na Mały Rachowiec, potem na Rachowiec (954 m n.p.m.).
5. Z Rachowca schodzimy czerwonym szlakiem wprost do Zwardonia. Odcinek między szczytem Rachowca a zabudowaniami przysiółka Rachowiec (budynek nr 172a) się nam powtarza.
6. Wędrówkę kończymy przy stacji kolejowej Zwardoń, czyli dokładnie w miejscu, gdzie zaczynaliśmy trasę.

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Zwardoń jest nadzwyczaj spokojną miejscowością turystyczną. Znajdziemy tutaj piękne widoki, zróżnicowaną bazę noclegową, kilka lokali gastronomicznych oraz dobre połączenie drogowe i kolejowe. Przy obiektach noclegowych znajdziemy odkryte baseny i ogólnodostępny kryty basen. Jest nawet kolej linowa i kilka wyciągów orczykowych. Aż dziw, że w sezonie letnim jest tutaj tak pusto… Ta pustka niech będzie atutem i argumentem za odwiedzeniem Zwardonia, do którego pociągi jeżdżą od 1884 roku w ramach Kolei Transwersalnej, a w dwudziestoleciu międzywojennym kursował ekskluzywny pociąg z Warszawy. ;) Tak tak… Zwardoń był nazywany małym Zakopanem i miał bezpośrednie połączenie kolejowe z Warszawą. Śladami po czasach świetności Zwardonia w dwudziestoleciu międzywojennym są liczne budynki stylem nawiązujące do modernizmu oraz willi znanych z karpackich uzdrowisk. Istną perełką jest tutaj Dworek Szwajcaria, który jest widoczny z czerwonego szlaku na Beskidek.
2. Idąc czerwonym szlakiem na Beskidek mijamy budynek dawnego schroniska turystycznego “Dworzec Beskidzki”. Postawiony w 1933 roku okazały murowany budynek schroniska, od 2010 roku stoi pusty. Budowa schroniska doskonale wpisywała się w turystyczne ambicje Zwardonia z czasów dwudziestolecia międzywojennego. Był to duży, pojemny obiekt z dużą salą jadalną. Lokalizacja też w tamtych czasach była idealna: nad Zwardoniem, więc z doskonałymi widokami i do tego na stoku górskim, więc w sam raz do uprawiania narciarstwa (zarówno zjazdowego, jak i biegowego).
3. Przejście naszą trasą od Beskidka (ok. 770 m n.p.m.) do Małego Rachowca (841 m n.p.m.) odbywa się widokowym górskim grzbietem. Z lewej strony (na północnym-zachodzie) podziwiać możemy szczyty Beskidu Śląskiego z Ochodzitą (894 m n.p.m.) i Baranią Górą (1220 m n.p.m.) na czele. Z prawej strony (na południowym-wschodzie) podziwiamy przede wszystkim góry Pasma Wielkiej Raczy (tzw. Worka Raczańskiego) w Beskidzie Żywieckim. W niektórych miejscach możemy jeszcze mówić o widokach “za plecami” (na południu) na góry pogranicza słowacko-czeskiego.
4. Rachowiec jest zdecydowanie najlepszym punktem widokowym na trasie. Podejście na szczyt odbywa się częściowo po stromych stokach narciarskich, gdzie widoki szybko się nam poszerzają wraz ze zmieniającą się perspektywą. Do Beskidu Śląskiego dołącza czeski Beskid Śląsko-Morawski, a do Beskidu Żywieckiego dołączają słowackie Beskidy Kysuckie. Widoki ze szczytu Rachowca są widokami przede wszystkim na Beskid Żywiecki. Przy dobrej widoczności można dostrzec grzebień Tatr oraz szczyty słowackiej Małej Fatry. Warto pospacerować po Hali na Rachowcu i podziwiać panoramę gór z platformy widokowej znajdującej się na środku hali (nie na szczycie).

Warianty i modyfikacje

1. Jeśli przyjeżdżamy pociągiem, możemy zmienić trasę i z Rachowca czerwonym szlakiem zejść do stacji kolejowej Sól. Jest to wariant dłuższy i nastawiony na poznawanie dziedzictwa (drewniana zabudowa Soli, ujęcia solankowe). Wybierając ten wariant musimy być świadomi, że od Rachowca nie ma żadnego lokalu gastronomicznego. W Soli jest wyłącznie piwiarnia.
2. W Zwardoniu wytyczone zostały spacerowe szlaki tematyczne, m.in. Aleja Zakochanych albo Szlak Wspomnień. Możemy rozważyć poszerzenie naszej pętli o te szlaki tematyczne. Aleją Zakochanych dojdziemy na przykład pod Skalankę. Połączonym Szlakiem Wspomnień i niebieskim szlakiem turystycznym możemy dojść do starego cmentarza i byłego przejścia granicznego na Mycie.
3. Interesujący może być też wariant bez “terenu”. Osoby spacerujące z wózkami oraz osoby chcące uniknąć “terenu” mogą przejść tę trasę na dwa sposoby. Pierwszy sposób to “tam i z powrotem” od centrum Zwardonia do Karczmy “Swojskie Klimaty” - wówczas cała trasa odbywa się asfaltem z jednym stromym zejściem. Drugi sposób to “z punktu A do punktu B” od centrum Zwardonia do stacji kolejowej Laliki. W tym celu idziemy asfaltem do Karczmy “Swojskie Klimaty”, od której asfaltową drogą przez Stańcówkę schodzimy wprost do stacji kolejowej Laliki - wówczas mamy długie łagodne zejście. Wariant “bez terenu” omija jednak szczyt Rachowca, ale jest na tyle widokowy, że i tak warto go rozważyć.

Wskazówki praktyczne

1. Do stacji kolejowej w Zwardoniu dojeżdżają pociągi Kolei Śląskich relacji Katowice-Zwardoń oraz dalekobieżne. Jest także możliwość przesiadki na kilka słowackich pociągów.
2. Przystanek autobusowy w Zwardoniu jest w zasadzie wyłącznie “pro forma”, ponieważ Zwardoń ma bardzo konkurencyjną komunikację kolejową. Sporadycznie w ciągu dnia do Zwardonia dojeżdżają busy z Milówki i Rajczy.
3. Samochód osobowy w Zwardoniu najlepiej zaparkować w sąsiedztwie dworca. Jest tutaj duży plac oraz kilka mniejszych parkingów.
4. Trasa jest połączeniem typowego spaceru po miejscowości z niewielką ilością “terenu”. Większość trasy pokonujemy asfaltową drogą. Jedynie stoki Rachowca oraz zejście do Zwardonia czerwonym szlakiem są odcinkiem “terenowym” z dużym prawdopodobieństwem błota.
5. Gastronomia na trasie to Pensjonat na Beskidku oraz Karczma “Swojskie Klimaty” na Małym Rachowcu. Oba obiekty są pięknie usytuowane i mają atrakcyjną ofertę. Karczma “Swojskie Klimaty” znajduje się w sąsiedztwie Małego Rachowca i można uznać, że na naszej trasie może spełniać funkcję schroniska pod szczytem, z którego potem już tylko schodzimy do Zwardonia. Ponadto w centrum Zwardonia znajdują się lokale gastronomiczne. Ofertę skierowaną do turystów ze szlaku ma także Dworek Szwajcaria.
6. W Zwardoniu jest kolej linowa na Mały Rachowiec. Jest to część ośrodka narciarskiego Zwardoń SKI. Technicznie, kolej jest przystosowana do ruchu całorocznego (tak też jest zaznaczona na części map). W praktyce jednak do tej pory nie była uruchamiana poza sezonem narciarskim. Jeżeli zatem nie trafimy na rzetelną informację, że kolej jest czynna w interesującym nas terminie, nie liczmy na “łut szczęścia”.