Czupel i Magurka Wilkowicka z Międzybrodzia Bialskiego

Plan wycieczki

1. Wędrówkę zaczynamy obok przystanku autobusowego Międzybrodzie Bialskie Ponikiew.
2. Wchodzimy na szlak żółty w kierunku Magurki Wilkowickiej, przechodzimy przez mostek na drugi brzeg potoku Ponikiew i zmierzamy do końca ulicy Magurki.
3. W obrębie kopuły szczytowej Magurki Wilkowickiej szlak żółty wielokrotnie krzyżuje się z innymi szlakami, ale my trzymamy się żółtego szlaku aż do budynku Schroniska PTTK na Magurce Wilkowickiej.
4. Od schroniska idziemy niebieskim szlakiem turystycznym (kierunek Czupel/Czernichów). Przechodzimy nim przez szczyt Czupla (933 m n.p.m.) aż do skrzyżowania szlaków na Przełęczy Pod Czuplem (872 m n.p.m.).
5. Na Przełęczy Pod Czuplem zmieniamy kolor szlaku na czerwony (kierunek Międzybrodzie Centrum), którym schodzimy aż do centrum Międzybrodzia Bialskiego.
6. Wędrówkę kończymy w centrum Międzybrodzia Bialskiego, a dokładnie obok przystanku autobusowego

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Najbardziej widokowym miejscem na trasie są okolice szczytu Magurki Wilkowickiej. Spod schroniska mamy widok przede wszystkim na Kotlinę Żywiecką oraz Beskid Śląski. Charakterystycznym punktem panoramy jest wysoka góra z masztem, czyli Skrzyczne (1257 m n.p.m.) - najwyższy szczyt Beskidu Śląskiego. Przy dobrej widoczności, z okolic schroniska możemy podziwiać Beskid Żywiecki z Babią Górą (1725 m n.p.m.), a nawet fragmenty pojedynczych tatrzańskich szczytów lub słowacką Małą Fatrę. Gdyby Magurka Wilkowicka posiadała wieżę widokową, górska panorama byłaby znacznie rozleglejsza - warto porównać sobie widoki “z lądu” ze zdjęciami lotniczymi na pocztówkach. Ta różnica robi wrażenie!
2. Magurka Wilkowicka (909 m n.p.m.) jest dla nas doskonałym przykładem jak jeszcze kilkadziesiąt lat temu wyglądało większość gór w Beskidach. W dolinach znajdowało się dużo domostw, nad którymi ku górze ciągnęły się pola (głównie pastwiska, pola orne). Nad nimi był szeroki pas gęstego lasu. Z kolei nad tym lasem, w wyższych partiach gór znajdowały się hale pasterskie oraz wysokogórskie przysiółki (osiedla góralskie). To właśnie dlatego na Magurce Wilkowickiej powyżej 800 m n.p.m. mijamy domostwa oraz… sklepy spożywcze.
3. Obecny budynek Schroniska PTTK na Magurce Wilkowickiej pochodzi z 1913 roku i jest trzecim w tym miejscu. Wcześniejsze dwa drewniane (z 1903 i 1907 r.) spłonęły. Wszystkie trzy obiekty stawiała niemiecka organizacja Beskidenverein.
4. Magurka Wilkowicka dzięki swojemu płaskiemu i długiemu grzbietowi od lat jest uwielbiana przez miłośników narciarstwa biegowego oraz ski-tourów. Na szczycie funkcjonuje nawet ośrodek narciarstwa biegowego, a budynek wieży startowej jest wykorzystywany przez turystów jako punkt widokowy.
5. Czupel (933 m n.p.m.) dla wielu bywa najważniejszym punktem tej trasy, ponieważ jest to najwyższa góra Beskidu Małego. Czupel jest zatem wliczany do Korony Gór Polski oraz Korony Beskidów.
6. Beskid Mały dzięki swojej budowie geologicznej posiada liczne formacje skalne (wychodnie, grzyby skalne) oraz jaskinie. Na naszej trasie, mamy jedną tego typu atrakcję, mianowicie - jaskinię Wietrzną Dziurę (inaczej Smoczą Jamę) przy rozwidleniu szlaków (niebieskiego i czarnego) za schroniskiem. Idąc żółtym szlakiem na Magurkę Wilkowicką oraz schodząc czerwonym szlakiem do Międzybrodzia Bialskiego możemy w kilku miejscach obserwować pojedyncze głazy będące śladami po dawnych rumowiskach skalnych, a także wykonane ludzką ręką odkrywki warstw fliszu karpackiego.
7. Odcinek niebieskiego szlaku pomiędzy Magurką Wilkowicką i Czuplem prowadzi przez tereny leśne. Z przecinek w lesie (czasami oddalonymi nieco od szlaku) możemy podziwiać widoki na Jezioro Międzybrodzkie oraz Górę Żar (761 m n.p.m.). Jeżeli zatem widzimy jakiś “prześwit” w lesie, warto czasami zaryzykować, a widoki z pewnością to wynagrodzą. :)
8. Stoki Magurki Wilkowickiej (909 m n.p.m.), Czupla (933 m n.p.m.) i Rogacza (899 m n.p.m.) opadające do Międzybrodzia Bialskiego są porośnięte gęstą buczyną karpacką. Są to lasy gospodarcze, niewiele w nich drzew pamiętających czasy pierwotnej puszczy karpackiej. Tak gęsta buczyna jest dla nas bardzo dobrym przykładem jak dawniej wyglądało piętro regla dolnego w Beskidach.

Warianty i modyfikacje

1. Trasę możemy zamienić w pętlę znakowanymi szlakami turystycznymi. Wystarczy, że punktem startowym będzie przystanek autobusowy Międzybrodzie Bialskie Skrzyżowanie. Od niego idziemy żółtym szlakiem , wzdłuż drogi dochodzimy do przystanku Międzybrodzie Bialskie Ponikiew. W ten sposób dołożymy sobie ok. 2,5 km wędrówki drogą, ale za to będziemy niezależni od autobusów. Wariant ten jest szczególnie atrakcyjny dla osób przyjeżdżających samochodem.
2. Naszą trasę możemy znacznie wydłużyć i zamienić w górską pętlę widokowymi przysiółkami Międzybrodzia Bialskiego. W tym celu zaczynamy obok przystanku autobusowego Międzybrodzie Bialskie Skrzyżowanie. Niebieskim szlakiem wchodzimy na Nowy Świat, gdzie skręcamy w lewo w zielony szlak na Gaiki (808 m n.p.m.). Tam również skręcamy w lewo, ale w niebieski szlak, który doprowadzi nas do Schroniska PTTK na Magurce Wilkowickiej. Dalsza wędrówka zgodnie z opisem trasy. :)

Wskazówki praktyczne

1. Do centrum Międzybrodzia Bialskiego dojeżdżają autobusy z Bielska-Białej (przewoźnikiem jest PKS Bielsko-Biała/Komunikacja Beskidzka) oraz miejskie autobusy z Żywca (MZK Żywiec, linia nr 16).
2. Parking dla samochodów osobowych (bezpłatny i ogólnodostępny) znajduje się w centrum Międzybrodzia Bialskiego obok centrum kultury. W sąsiedztwie przystanku autobusowego Międzybrodzie Bialskie Ponikiew jest wyłącznie ziemna zatoczka na kilka samochodów.
3. Szlak żółty na podejściu, a w szczególności szlak czerwony na zejściu, posiada strome kamieniste odcinki. Ze względu na dużą ilość buczyny, wiele kamieni jest pokrytych grubą warstwą liści. Wymaga to od nas nie tylko ostrożności, ale też odpowiedniego obuwia. Zdecydowanie może to być utrudnienie dla osób mających problemy ze stawem skokowym lub tendencje do łatwego skręcania kostki.
4. Trasa posiada bardzo urozmaiconą nawierzchnię. Rzadkością są odcinki miękkiej wydeptanej w lesie ścieżki, trafiają się fragmenty strome i błotniste. Na tej trasie przeważają luźne kamienie oraz liczne górskie rynny, którymi spływa woda. W deszczowe dni możemy odnosić wrażenie, że idziemy korytem potoku.
5. Wietrzna Dziura, podobnie jak większość beskidzkich jaskiń, nie jest udostępniana do masowego zwiedzania. Warto jednak podejść do niej i zobaczyć dlaczego większość beskidzkich jaskiń  to “dziury”, a nie np. “groty”.
6. Gastronomia na trasie to przede wszystkim Schronisko PTTK na Magurce Wilkowickiej. Drobną gastronomię oferuje także jeden ze sklepów spożywczych na Magurce Wilkowickiej. W centrum Międzybrodzia Bialskiego znajdziemy restauracje, kawiarnie oraz bary szybkiej obsługi.