Magurka Wilkowicka pętlą z Wilkowic

Plan wycieczki

1. Wędrówkę zaczynamy na stacji kolejowej Wilkowice-Bystra. Ze stacji idziemy ulicą Dworcową za znakami niebieskiego szlaku turystycznego , ale po 100 m skręcamy w prawo w ulicę Wyzwolenia, w zielony szlak turystyczny . Wędrówka zielonym szlakiem turystycznym nie trwa długo, bo zaledwie 300 m. Zatrzymujemy się na głównym skrzyżowaniu w Wilkowicach.
2. Główne skrzyżowanie w Wilkowicach to skrzyżowanie ulicy Wyzwolenia z ulicą Żywiecką. Skręcamy tutaj w lewo i wchodzimy na czarny szlak . Uwaga! Cały odcinek górski, aż do powrotu do tego skrzyżowania, będzie odbywał się wyłącznie szlakiem czarnym.
3. Po przejściu niewielkiego mostku nad potokiem Wilkówka, skręcamy w prawo w ul. Malinową (zgodnie z czarnym szlakiem), na końcu której wchodzimy w las. Trzymamy się czarnego szlaku aż do Schroniska PTTK na Magurce Wilkowickiej (909 m n.p.m.).
4. Od Schroniska PTTK na Magurce nadal idziemy czarnym szlakiem po długim niemal płaskim grzbiecie. Na skrzyżowaniu przy Wietrznej Dziurze (893 m n.p.m.) skręcamy w prawo (nadal trzymając się czarnego szlaku) i zaczynamy długie zejście do Wilkowic Górnych.
5. W Wilkowicach Górnych dochodzimy do głównej drogi, gdzie (zgodnie ze znakami czarnego szlaku) skręcamy w prawo w ul. Wyzwolenia.
6. Ulicą Wyzwolenia wracamy do głównego skrzyżowania w Wilkowicach (z ul. Żywiecką), gdzie idziemy prosto zmieniając kolor szlaku na zielony . Wracamy na stację kolejową Wilkowice-Bystra skręcając w lewo za torami w szlak niebieski (ul. Dworcowa).

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Magurka Wilkowicka (909 m n.p.m.) jest doskonałym przykładem, jak jeszcze kilkadziesiąt lat temu wyglądała większość gór w Beskidach. W dolinach znajdowało się dużo domostw, nad którymi ku górze ciągnęły się pola (głównie pastwiska, pola orne). Nad nimi był szeroki pas gęstego lasu. Z kolei nad tym lasem, w wyższych partiach gór znajdowały się hale pasterskie oraz wysokogórskie przysiółki (osiedla góralskie). To właśnie dlatego na Magurce Wilkowickiej powyżej 800 m n.p.m. mijamy domostwa oraz… sklepy spożywcze.
2. Na naszej trasie najbardziej widokowy jest grzbiet od skrzyżowania szlaków nad Rogaczem (828 m n.p.m.) do skrzyżowania szlaków przy Wietrznej Dziurze (893 m n.p.m.). Z początku grzbietu w okolicach Magurki Straceńskiej i polany Leńczok mamy rewelacyjne widoki na północ z miastem Bielsko-Biała na pierwszym planie. Później dochodzą nam widoki na południe w kierunku Kotliny Żywieckiej, Beskidu Śląskiego oraz Beskidu Żywieckiego. Przez większą część wędrówki widzimy na zachodzie wysoką górę z wysokim masztem. To jest Skrzyczne (1257 m n.p.m.), najwyższa góra Beskidu Śląskiego.
3. Obecny budynek Schroniska PTTK na Magurce Wilkowickiej pochodzi z 1913 roku i jest trzecim w tym miejscu. Wcześniejsze dwa drewniane (z 1903 i 1907 r.) spłonęły. Wszystkie trzy obiekty stawiała niemiecka organizacja Beskidenverein.
4. Magurka Wilkowicka dzięki swojemu płaskiemu i długiemu grzbietowi od lat jest uwielbiana przez miłośników narciarstwa biegowego oraz ski-tourów. Na szczycie funkcjonuje nawet ośrodek narciarstwa biegowego, a budynek wieży startowej jest wykorzystywany przez Turystów jako punkt widokowy.
5. Beskid Mały dzięki swojej budowie geologicznej posiada liczne formacje skalne (wychodnie, grzyby skalne) oraz jaskinie. Na naszej trasie, mamy dwie tego typu atrakcje: jaskinię Wietrzną Dziurę (inaczej Smoczą Jamę) przy rozwidleniu szlaków za schroniskiem, a także Skałę Czarownic nad Wilkowicami Górnymi.
6. Szlak czarny na zdecydowanym odcinku pokrywa się z dydaktyczną Ścieżką Harnasia Rogacza. Był to miejscowy zbójnik, którego imię nosi jeden z wierzchołków w grzbiecie Magurki Wilkowickiej. Zbójników było w tych okolicach wielu, ponieważ Brama Wilkowicka i pobliski Szlak Solny były częstym miejscem wędrówek bogatych kupców. Przy Schronisku PTTK na Magurce Wilkowickiej możemy sobie zrobić zdjęcia przy drewnianych figurach beskidzkich zbójników. Podobne drewniane figury są rozsiane po całej Gminie Wilkowice. Będziemy je również mijać schodząc ul. Wyzwolenia niedaleko szkoły i skrzyżowania ul. Wyzwolenia z ul. Strażacką.

Warianty i modyfikacje

1. Znacząco możemy skrócić sobie wędrówkę schodząc ze Schroniska PTTK na Magurce Wilkowickiej zielonym szlakiem do Wilkowic . Szlak doprowadzi nas do głównego skrzyżowania ul. Wyzwolenia z ul. Żywiecką. Ominiemy jednak w ten sposób Wietrzną Dziurę i Skałę Czarownic.
2. Jeżeli wolimy korzystać z asfaltu, to równolegle do zielonego szlaku prowadzi asfaltowa droga. Idąc od schroniska, należy zejść za wieżę startową (dla biegaczy narciarskich) i po chwili natrafimy na asfalt. Tym asfaltem zejdziemy aż do ul. Wyzwolenia na pętlę autobusową Wilkowice Górne.
3. Ulicą Wyzwolenia kursują autobusy PKS Bielsko-Biała relacji Wilkowice Górne - Bielsko-Biała. Schodząc do ulicy Wyzwolenia możemy zatem skorzystać z komunikacji publicznej, aby wrócić w okolice stacji kolejowej. W takiej sytuacji najlepiej wysiąść na przystanku Wilkowice Skrzyżowanie.

Wskazówki praktyczne

1. Do Wilkowic najłatwiej dotrzeć pociągiem Kolei Śląskich relacji Katowice - Zwardoń. Można tutaj dojechać pociągami z Katowic, Pszczyny i Bielska-Białej jadącymi do Zwardonia (lub Żywca), a także pociągami ze Zwardonia, węgierskiej Górki i Żywca jadącymi do Katowic (i Bielska-Białej).
2. Do Wilkowic dojeżdża komunikacja autobusowa (PKS Bielsko-Biała) oraz busy (m.in. Krzysztof Janowiec) relacji Bielsko-Biała - Sucha Beskidzka. W obu przypadkach najlepszy jest przystanek autobusowy Wilkowice Skrzyżowanie, gdyż leży on bezpośrednio przy czarnym szlaku turystycznym.
3. Parking dla samochodów osobowych (bezpłatny i ogólnodostępny) znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie stacji kolejowej Wilkowice-Bystra od strony ul. Dworcowej.
4. Podchodząc pod górę czarnym szlakiem dochodzimy do Chatki na Rogaczu. Jest to dawna chatka studencka oferująca noclegi w warunkach turystycznych. Nie należy jej traktować jako schronisko, ponieważ nie ma tam całorocznego całodobowego dyżuru. Chatka na Rogaczu nie oferuje również usług gastronomicznych.
5. Idąc szlakiem czarnym na Magurkę Wilkowicką mijamy dwa sklepy spożywcze. Pierwszy sklep jest w sąsiedztwie Chatki na Rogaczu i oferuje bardzo ubogi asortyment (głównie napoje, suche przekąski). Drugi sklep jest już bardzo blisko szczytu i w ofercie posiada troszkę szerszy asortyment plus dodatkowo lody i ubogie menu fast food.
6. Wietrzna Dziura, podobnie jak większość beskidzkich jaskiń, nie jest udostępniana do masowego zwiedzania. Warto jednak podejść do niej i zobaczyć dlaczego większość beskidzkich jaskiń  to “dziury”, a nie np. “groty”.
7. Trasa posiada bardzo urozmaiconą nawierzchnię. Są odcinki miękkiej wydeptanej w lesie ścieżki, trafiają się fragmenty strome i błotniste, a jest także dużo miejsc z luźnymi kamieniami. Jeżeli nie posiadamy obuwia z grubą podeszwą, warto rozważyć punkt 1. sekcji “warianty i modyfikacje”, aby uniknąć stromego i bolesnego zejścia szlakiem obok Skały Czarownic.