Pustelnia św. Jana z Dukli

Plan wycieczki

1. Wycieczkę zaczynamy na parkingu pod lasem powyżej wsi Trzciana, około 6 km na południe od Dukli. Mijamy stoiska z pamiątkami oraz miejsce na ognisko. Wchodzimy do lasu. Asfaltowa droga prowadzi delikatnie pod górę.
2. Po chwili z lewej strony odbija leśna ścieżka prowadząca do pustelni wzdłuż stacji drogi krzyżowej. My dalej prosto asfaltową drogą. Po kilku minutach marszu z prawej strony dołącza szlak koloru czerwonego prowadzący z Nowej Wsi.
3. Dochodzimy do pustelni. Tu kościółek, dom pustelnika, dom pielgrzyma oraz grota ze źródłem. Z tego miejsca możemy wrócić na parking tą samą drogą lub zejść leśną ścieżką wzdłuż stacji drogi krzyżowej (patrz: Warianty i modyfikacje).

Atrakcje

1. Pustelnia św. Jana z Dukli znajduje się powyżej wsi Trzciana, na zboczach Kamiennej Góry. Pierwotnie stała tu kaplica zbudowana w 1769 roku, ufundowana przez Marię Amalię Mniszchową, właścicielkę dóbr dukielskich. Kaplica spłonęła w drugiej połowie XIX wieku. Obecny, neogotycki kościółek, który możemy dziś oglądać, powstał w latach 1906-1908 według projektu zakonnika Kamila Żarnowskiego. Polichromie przedstawiają sceny z życia św. Jana z Dukli. Nieopodal znajduje się dom pustelnika (tak zwana mała pustelnia) oraz dom pielgrzymkowy. Poniżej kościółka, w kamiennej grocie, bije źródło, które według tradycji ma właściwości lecznicze. To wciąż żywe miejsce kultu religijnego. Podczas nabożeństw i mszy świętych pustelnia zapełnia się gwarem turystów i pielgrzymów. Odpusty ku czci św. Jana z Dukli odbywają się w lipcu. Obok pustelni przechodzi Główny Szlak Beskidzki.
2. W okolicy Trzciany znajduje się kilka miejsc, które według tradycji związane są z pustelniczym życiem św. Jana z Dukli. Są to: opisana tutaj Pustelnia na Puszczy oraz Złota Studzienka usytuowana na stokach góry Cergowej. Nasz bohater urodził się około roku 1414 na przedmieściach Dukli. Tradycja – niepotwierdzona w źródłach – mówi, że jako młodzieniec kilka lat spędził w lesie pod Cergową, prowadząc pustelnicze życie. Następnie wstąpił do klasztoru franciszkanów w Krośnie, później przeniósł się do Lwowa. Był cenionym kaznodzieją i spowiednikiem. W 1463 roku przeniósł się do klasztoru bernardynów, prowadząc życie oparte na surowej regule zakonnej. Zmarł w 1484 roku we Lwowie w opinii świętości. Jego beatyfikacja nastąpiła w 1773 roku, zaś w 1997 roku został kanonizowany przez papieża Jana Pawła II. W sanktuarium w Dukli spoczywają relikwie świętego.

Warianty i modyfikacje

1. Spod pustelni możemy zejść na parking leśną drogą krzyżową. Powyżej domu pielgrzymkowego skręcamy w lewo na leśną ścieżkę (drogowskazy: Tylawa zielony szlak, Chyrowa czerwony szlak). Po chwili dochodzimy do kapliczki, w tym miejscu skręcamy znowu w lewo i bez szlaku wzdłuż stacji drogi krzyżowej schodzimy na parking w Trzcianie. Pamiętajmy, że na tej trasie spotkamy momentami dość strome odcinki.
2. Do Pustelni św. Jana możemy dojść szlakiem koloru czerwonego z przystanku autobusowego w Nowej Wsi. Najpierw idziemy przez chwilę drogą asfaltową, a następnie skręcamy w prawo. Szlak do pustelni prowadzi przez las, łagodnie pod górę. Na miejsce dojdziemy w około 40 minut.

Wskazówki praktyczne

1. Jadąc z Dukli w kierunku Barwinka, w miejscowości Trzciana skręcamy w prawo (drogowskaz: Pustelnia św. Jana). Wąska, asfaltowa droga doprowadza po chwili na parking. Z parkingu do pustelni prowadzi asfaltowa droga przez las, odległość to około 400 metrów.
2. Opcja dla turystów niezmotoryzowanych. Do Trzciany kursują autobusy z Krosna, przejeżdżające przez Duklę (kierunek: Barwinek). Wysiadamy na przystanku „Nowa Wieś”. Spod przystanku obieramy szlak koloru czerwonego w kierunku zachodnim. Do pustelni dojdziemy w około 40 minut ścieżką przez las.
3. W pobliżu parkingu znajdują się stoiska z pamiątkami, mała gastronomia oraz toalety.
4. Droga do pustelni jest wyasfaltowana i zamknięta dla ruchu samochodowego. Trasę w wariancie podstawowym można pokonać z wózkiem dziecięcym. Po drodze znajdują się ławeczki do odpoczynku. Jeśli wybierzemy wariant – zejście drogą krzyżową – miejmy na uwadze, że szlak ten jest typowo terenowy i prowadzi leśną ścieżką, momentami bardzo stromą.