Czantoria Wielka pętlą z Ustronia Polany

Plan wycieczki

1. Nasza trasa zaczyna się na dużym parkingu między stacją kolejową Ustroń Polana, drogą wojewódzką 941, a dolną stacją Kolei Linowej “Czantoria” w Ustroniu Polanie.
2. Stojąc przy ul. 3 maja i patrząc na kolejkę, idziemy w prawo, czyli trzymamy się ulicy 3 Maja w kierunku centrum Ustronia. Przechodzimy przez skrzyżowanie z ul. Katowicką II (DW 941), mijamy budynek Nadleśnictwa Ustroń (po lewej) oraz Restaurację Sielanka (po prawej stronie). Mniej więcej po 1,5 km dochodzimy do skrzyżowania, gdzie skręcamy w lewo w ul. Akacjową. Ponownie przecinamy ul. Katowicką II (DW 941) i prosto idziemy dalej wzdłuż ul. Akacjowej. Mniej więcej po kilometrze pojawiają się nam znaki niebieskiego szlaku turystycznego z centrum Ustronia na szczyt Czantorii Wielkiej (Szlak im. Jana Galicza).
3. Między budynkami ul. Akacjowa 39 i 41 skręcamy w lewo zgodnie ze znakami niebieskiego szlaku. Trzymamy się tego szlaku aż na sam szczyt Czantorii Wielkiej.
4. Ze szczytu Czantorii Wielkiej schodzimy czerwonym szlakiem turystycznym (fragment Głównego Szlaku Beskidzkiego) do Ustronia Polany i docieramy dokładnie na parking, gdzie zaczynaliśmy wędrówkę.

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Polana - dzisiejsza dzielnica miasta Ustroń - była kiedyś samodzielną wsią, poniżej której leżał Ustroń. Była to naturalna granica etniczna między góralami zamieszkującymi Polanę a pogórzanami (cieszyniakami) zamieszkującymi Ustroń.
2. Szlak niebieski przechodzi przez Rezerwat Przyrody “Czantoria”. Chroni on fragment dawnej pierwotnej puszczy karpackiej, głównie buczyny na wysokości regla dolnego.
3. Szlak niebieski wyprowadza nas na polanę Pod Czantorią, gdzie biegnie granica między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską. Po czeskiej stronie granicy zachował się budynek z 1904 r. dawnego schroniska turystycznego niemieckiej organizacji turystycznej Beskideverein. Dzisiaj w tym budynku mieści się czeska restauracja niepełniąca funkcji schroniska. Po polskiej stronie granicy jest z kolei sezonowy bufet turystyczny. Widoki z polany obejmują przede wszystkim sąsiednie tereny czeskiego Beskidu Śląsko-Morawskiego nad doliną rzeki Olzy oraz nad miejscowością Nydek.
4. Na szczycie Czantorii Wielkiej znajdziemy czeską wieżę widokową, na którą wstęp jest odpłatny (możliwa płatność złotówkami), ale zdecydowanie wart swej ceny. Panorama jest tam bardzo dobrze opisana na tablicach. Warto jednak zwrócić uwagę, że przy dobrej widoczności można z Czantorii zaobserwować Tatry odległe o ok. 90-100 km w linii prostej.
5. Z Ustronia Polany na Polanę Stokłosica (855 m n.p.m.) poprowadzona jest kanapowa Kolej Linowa “Czantoria”. Nazwa kolei wywodzi się od nazwy całego masywu górskiego Czantorii Wielkiej. Kolej wywozi jednak Turystów na Polanę Stokłosica leżącą 140 m poniżej szczytu Czantorii Wielkiej (995 m n.p.m.) oddalonego o 1,2 km.
6. Na Polanie Stokłosica znajdują się dwie bardzo popularne atrakcje warte uwagi: letni tor saneczkowy oraz Sokolarnia “Anatum”.

Warianty i modyfikacje

1. Patrząc na mapę, najbardziej rzuca nam się w oczy skorzystanie z Kolei Linowej “Czantoria” i uniknięcie w ten sposób stromego stoku Czantorii od Stokłosicy do Ustronia Polany.
2. Stromy odcinek od Stokłosicy do Ustronia Polany możemy także ominąć korzystając (poza szlakiem) z niebieskiej trasy narciarskiej przez Faturkę. Nartostrada jest szeroka i bardzo dobrze widoczna, chociaż nieoznakowana.
3. Możemy wydłużyć trochę pętlę, idąc ulicą Akacjową nie wchodzimy na niebieski szlak, tylko do samego końca ulicy docieramy do doliny Roztoki. Tam oznakowania Rycerskiej Ścieżki wyprowadzą nas na przełęcz pod Małą Czantorią (866 m n.p.m.), skąd dalej czarnym szlakiem docieramy do Polany Pod Czantorią. Unikamy w ten sposób stromego podejścia przez rezerwat, a ponadto możemy wjechać na przełęcz kanapową Koleją Linową “Poniwiec” z doliny Roztoki. Dzięki temu zabiegowi 80% trasy pętli będzie się pokrywało z Rycerską Ścieżką.

Wskazówki praktyczne

1. Do Ustronia Polany bardzo łatwo dotrzeć pociągiem z Katowic lub Pszczyny (relacja Katowice - Wisła) oraz z Wisły. Stacja kolejowa Ustroń Polana jest dokładnie przy kolejce.
2. Przy kolejce jest również przystanek autobusowy Ustroń Polana. Zatrzymują się tutaj autobusy lokalne z Cieszyna i Skoczowa (Wispol, Transkom) oraz liczne autobusy dalekobieżne do Wisły.
3. Parkingi dla samochodów osobowych (płatne) znajdują się w szeroko rozumianym sąsiedztwie Kolei Linowej “Czantoria” wzdłuż ul. 3 Maja. Niewielka ilość bezpłatnych miejsc parkingowych jest przy stacji kolejowej Ustroń Polana od strony ul. Katowickiej II (DW 941).
4. Kolej Linowa “Czantoria” jest koleją całoroczną wyłączaną z użytkowania na okresy przeglądów wiosennych oraz jesiennych. Natomiast Kolej Linowa “Poniwiec” jest koleją o charakterze sezonowym, warto zatem sprawdzać stronę internetową kolei.
5. Rycerska Ścieżka została wytyczona przez Urząd Miasta Ustroń i jest oznakowaną ścieżką dydaktyczną. Na jej trasie znajdują się tablice informacyjne atrakcyjne dla rodzin z dziećmi oraz wprawionych krajoznawców. W dolnej stacji Kolei Linowej “Czantoria” można odebrać bezpłatną mapkę z informatorem dotyczącym Rycerskiej Ścieżki. Ścieżka jest oznakowana biało-zielonym znaczkiem z podobizną rycerza z chorągwią.
6. Gastronomia na Czantorii Wielkiej jest niemal wszechobecna. Na Polanie Pod Czantorią znajduje się polski bufet z niewielką salą jadalnianą i dużym ogródkiem, a także czeska Chata Čantoryje (możliwa płatność złotówkami) z duża salą jadalnianą i sporym ogródkiem. Na szczycie Czantorii Wielkiej jest bufet polski oraz bufet czeski (możliwa płatność złotówkami). Na Polanie Stokłosica znajdują się bufety turystyczne z ofertą grillową oraz fast food. Przy dolnej stacji Kolei Linowej “Czantoria” są liczne bufety, restauracje oraz bary szybkiej obsługi.
7. Szlak niebieski jest szlakiem przede wszystkim błotnistym. Natomiast szlak czerwony jest szlakiem przede wszystkim kamienistym (bardzo dużo luźnych kamieni). Trasa ta nie nadaje się do wózków trekkingowych. Dobrze jest mieć obuwie z grubą podeszwą i głębokim protektorem.
8. Kierunek trasy zaproponowany w opisie jest kierunkiem zalecanym, ponieważ wędrówka asfaltem na początek zapewnia odpowiednią rozgrzewkę przed podejściem, co na wymagającej nawierzchni jest bardzo ważnym elementem bezpieczeństwa. Gdybyśmy bez rozgrzewki ruszyli na szlak stromym kamienistym czerwonym szlakiem, o wiele bardziej odczuwalibyśmy zmęczenie oraz zwiększylibyśmy ryzyko zwichnięcia (lub skręcenia) stawów przy poślizgu. Oprócz aspektu bezpieczeństwa, jest jeszcze aspekt widokowy. Niebieskim szlakiem podchodzimy w lesie, a czerwonym szlakiem schodzimy przez polanę i wzdłuż szerokiej nartostrady, dzięki czemu piękne widoki mamy przed sobą (nie za plecami).