Pieninki Skrzydlańskie pętlą ze Skrzydlnej

Plan wycieczki

1. Wycieczkę zaczynamy w centrum Skrzydlnej. Będziemy wędrować szlakiem koloru czarnego zwanego Szlakiem Skrzydlańskich Zbójników (kierunek: Śnieżnica). Idziemy asfaltową drogą w kierunku wschodnim, na skrzyżowaniu skręcamy w prawo, tak jak pokazuje drogowskaz: Dobra. Dalej ruchliwą szosą na południe.
2. Po ok. 10 minutach marszu skręcamy w lewo, opuszczając drogę asfaltową (uwaga na znaki, tu słabe oznakowanie skrętu). Przechodzimy przez mostek i wchodzimy do lasu, podążając na południe. Po chwili szlak skręca w lewo. Rozpoczyna się dość żmudne podejście zboczem Worecznika (559 m n.p.m.). Szlak omija wierzchołek od strony południowej. Dalej łagodnie przez las.
3. Po wyjściu z lasu skręcamy w prawo. Wychodzimy na przełęcz między Worecznikiem i Ostrą Górą. W tym miejscu uważajmy na znaki. Poletko jest ogrodzone i podpisane tabliczką: „Teren prywatny”. Na przełączce znajduje się słupek z nazwą szczytu Worecznika oraz ławeczka akcji „Odkryj Beskid Wyspowy”. Roztacza się stąd malownicza panorama, z Lubogoszczą na czele.
4. Wędrujemy na południe, przecinamy wąski pas lasu, trawersując zbocza Ostrej Góry. Wychodzimy na otwartą przestrzeń – tu piękna panorama na Beskid Wyspowy. Po dojściu do asfaltowej drogi szlak skręca w lewo. Maszerujemy urokliwą ścieżką wśród pól. Szlak mija ostatnie zabudowania i niespodziewanie skręca w prawo na łąkę, opuszczając wygodną szutrówkę.
5. Idąc przez łąki, trawersujemy wschodnie stoki Dalnej Góry. Dochodzimy do osiedla Kozy pod Dalną Górą (tu tabliczka z nazwą szczytu). Maszerujemy wąską, asfaltową drogą – przed nami ładny widok na Śnieżnicę.
6. Dochodzimy do szosy w Porąbce. Tu opuszczamy szlak czarny, który wiedzie na Śnieżnicę. Skręcamy w prawo. Odtąd do Skrzydlnej będziemy wędrować szlakiem czerwonym . Idziemy przez chwilę ruchliwą drogą, po czym skręcamy w lewo. Po około 20 minutach marszu dochodzimy do nieczynnego przystanku kolejowego Skrzydlna PKP (tu charakterystyczny biały budynek z tablicą upamiętniającą akcję pacyfikacji w 1944 roku). W tym miejscu skręcamy w prawo, za znakami czerwonego szlaku.
7. Czeka nas teraz długi, ale niepozbawiony uroku fragment wiodący wąską, asfaltową drogą z niskim natężeniem ruchu. Na tym odcinku będą nam towarzyszyć ładne widoki, świetnie prezentuje się stąd trójwierzchołkowa Śnieżnica. Nieco dalej w panoramie zobaczymy: Szklarnię, Wierzbanowską Górę, Ciecień oraz pasmo Lubomira.
8. Czerwony szlak sprowadza do centrum Skrzydlnej. Po drodze mijamy jeszcze cmentarz z II wojny światowej, szkołę oraz charakterystyczną kapliczkę z rzeźbą „Chrystusa przy słupie”. Wycieczkę kończymy na rynku w Skrzydlnej.

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Pieninki Skrzydlańskie leżące na terenie Beskidu Wyspowego to kilka niewysokich wzniesień rozsianych między Skrzydlną, Stróżą i Porąbką. Zalesione, izolowane od siebie pagórki wyróżniają się w krajobrazie okolicy. Wśród nich warte uwagi są: Worecznik, Ostra Góra i Dalna Góra.
2. Przez Pieninki Skrzydlańskie będziemy wędrować Szlakiem Skrzydlańskich Zbójników. Szlak znaczony kolorem czarnym ma ok. 8 km długości – prowadzi ze Skrzydlnej na szczyt Śnieżnicy. Warto wspomnieć, że zbójnictwo na tym terenie ma długie tradycje, a największa skala tego zjawiska przypada na wiek XVII i XVIII. Jednym z najsłynniejszych beskidzkich zbójników był Józef Baczyński, który został schwytany w pobliskiej Dobrej późną jesienią 1735 roku. Szlak Skrzydlańskich Zbójników został wytyczony w 2014 roku przez Oddział PTTK w Limanowej i włączony do przebiegu Głównego Szlaku Beskidu Wyspowego. To malowniczy, a jednocześnie rzadko odwiedzany szlak, wiodący przez niewysokie wzniesienia Pieninek Skrzydlańskich. Prawdziwym wyzwaniem jest jednak ostatni fragment tego szlaku – podejście na Śnieżnicę od strony Porąbki jest zaskakująco strome. Śnieżnicka „ściana płaczu” wiedzie przez gęsty bukowy las i może stanowić nie lada trudność dla wędrowców.
3. Wycieczka jest dobrą okazją do zdobywania odznak turystycznych. Worecznik (559 m n.p.m.) oraz Dalna Góra zaliczane są do odznaki „102 Wyspy” Beskidu Wyspowego. Dodatkowo Worecznik wchodzi w skład Korony Beskidu Wyspowego.
4. Skrzydlna to jedna z najstarszych miejscowości w tej części Beskidu Wyspowego, pierwsze wzmianki pochodzą z początku XIV wieku. W miejscowości warto zobaczyć zabytkowy kościół św. Mikołaja Biskupa wzniesiony w stylu gotyckim (świątynię przebudowano w XVIII wieku w stylu barokowym). Poddasze i wieża kościoła są letnim schronieniem dla podkowca małego – rzadkiego gatunku nietoperza. Świątynia znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.
5. Na budynku przy przystanku kolejowym Skrzydlna PKP znajduje się tablica upamiętniająca niemiecką pacyfikację osiedla Podlesie – w sierpniu 1944 roku śmierć poniosło tu ponad dwadzieścia osób. Warto wspomnieć, że widoczna na naszej trasie linia kolejowa jest fragmentem Galicyjskiej Kolei Transwersalnej wybudowanej w XIX wieku przez monarchię austro-węgierską. Przystanek kolejowy Skrzydlna (obecnie nieczynny) położony jest na wysokości 607 m n.p.m. – to jeden z najwyżej położonych przystanków kolejowych w Polsce.

Warianty i modyfikacje

1. Turyści, którzy lubią wyzwania, mogą zmodyfikować trasę i zdobyć Śnieżnicę (1007 m n.p.m.) – kolejny szczyt zaliczany do Korony Beskidu Wyspowego oraz odznaki „102 Wyspy” Beskidu Wyspowego. Po przejściu Pieninek Skrzydlańskich i zejściu do głównej szosy w Porąbce kontynuujemy marsz czarnym szlakiem (nie skręcamy na szlak czerwony, którym można wrócić do Skrzydlnej). Wybierając ten wariant, pamiętajmy, że szlak czarny na Śnieżnicę od strony Porąbki to jedno z bardziej stromych podejść w Beskidach (można go porównać do zachodniej „ściany” Lackowej czy podejścia na Szczebel od strony Kasinki Małej). Przed szczytem szlak łagodnieje, w tym miejscu dołącza szlak zielony z Dobrej. Ze Śnieżnicy możemy zejść niebieskim szlakiem na przełęcz Gruszowiec lub szlakiem zielonym do Dobrej. Kursują tędy autobusy relacji Mszana Dolna–Limanowa.

Wskazówki praktyczne

1. W centrum Skrzydlnej jest sporo bezpłatnych miejsc parkingowych. Samochód można zaparkować na dużym placu w centrum miejscowości.
2. Do Skrzydlnej jeżdżą autobusy z Wieliczki i Limanowej. Kursy realizowane są przede wszystkim od poniedziałku do piątku. Więcej autobusów zatrzymuje się na przystanku Skrzydlna Skrzyżowanie (przy skrzyżowaniu dróg prowadzących w stronę Jodłownika i Dobrej) – wiedzie tędy szlak czarny, którym będziemy wędrować. Nieliczne autobusy relacji Wieliczka–Limanowa zatrzymują się na przystanku Skrzydlna Rynek.
3. W Skrzydlnej znajdują się sklepy, w których możemy zakupić prowiant na drogę.
4. Trasa jest zróżnicowana pod względem nawierzchni. Sporo fragmentów wiedzie asfaltem (początkowy odcinek prowadzi ruchliwą szosą, zaś ostatni odcinek – z Porąbki do Skrzydlnej – wąską drogą asfaltową z niskim natężeniem ruchu). Podejście zboczem Worecznika jest strome i żmudne, ale krótkie. Na trasie jest kilka urokliwych odcinków wiodących wśród pól z ładnym widokiem na okolicę. Uważajmy na odcinki, które są ogrodzone i podpisane tabliczką „Teren prywatny”. Może się zdarzyć, że na łące, przez którą wiedzie szlak, będą pasły się krowy. Zachowajmy czujność na odcinku między Worecznikiem a Dalną Górą – tu oznaczenia szlaku nie zawsze są czytelne.
5. Tabliczki z nazwami szczytów – Worecznika i Dalnej Góry – znajdują się na czarnym szlaku (nie na rzeczywistych wierzchołkach). Szlak czarny omija bowiem Dalną Górę od wschodu, zaś Worecznika od południa. Informacja ta może być przydatna dla osób, które kolekcjonują szczyty do odznaki „102 Wyspy” Beskidu Wyspowego.
6. Dobrym miejscem na odpoczynek jest polana pod Worecznikiem, gdzie znajduje się słupek z nazwą szczytu oraz charakterystyczna ławeczka akcji „Odkryj Beskid Wyspowy”. Roztacza się stąd piękna panorama na Beskid Wyspowy.