Tokarnia z Woli Piotrowej

Plan wycieczki

1. Wycieczkę zaczynamy pod domem modlitwy (zborem) Ewangelicznej Wspólnoty Zielonoświątkowej w Woli Piotrowej, gdzie znajduje się duży parking. Kierujemy się na południowy zachód za znakami żółtego szlaku . Wędrujemy przez wieś, po ok. 10 minutach dochodzimy do pętli autobusowej. Po chwili koniec asfaltu, zaczyna się szutrowa droga.
2. Nieco dalej odsłaniają się pierwsze widoki na okolicę. Po lewej stronie widać cel naszej wędrówki – Tokarnię z charakterystycznym masztem przekaźnikowym na szczycie. Na północy rozciąga się ładna panorama na Pogórze Bukowskie. Wędrujemy żółtym szlakiem wygodną drogą, delikatnie pod górę, pośród sielankowych widoków.
3. Po około godzinie marszu dochodzimy do węzła szlaków pod Tokarnią. W tym miejscu skręcamy w lewo na szlak czerwony (kierunek: Tokarnia 30 minut). Ścieżka łagodnie doprowadza na szczyt Tokarni (778 m n.p.m.). Znajduje się tu maszt antenowy, ławeczka oraz tablica z opisem panoramy.
4. Ze szczytu schodzimy do Woli Piotrowej tą samą drogą. Jeśli nie chcemy wracać po własnych śladach, to z Tokarni możemy zejść szlakiem czerwonym do Przybyszowa. Możemy też zawrócić do rozdroża pod Tokarnią i zejść żółtym szlakiem do Wisłoka Wielkiego (patrz: Warianty i modyfikacje).

Atrakcje i walory krajobrazowe

1. Tokarnia to szczyt znajdujący się we wschodniej części pasma Bukowicy w północno-wschodniej części Beskidu Niskiego. Wyższa kulminacja (zachodnia) z wieżą przekaźnikową ma wysokość 778 m n.p.m., zaś niższa, wschodnia (zwana też Mendla Wierchem) – 766 m n.p.m. Jest to szczyt o dużych walorach widokowych. Z głównej kulminacji rozpościera się piękna panorama na Beskid Niski i Pogórze Bukowskie, na południowym zachodzie widać dominujący w krajobrazie Kamień nad Jaśliskami. Przy dobrej pogodzie widać też Tatry. Wschodni wierzchołek – Mendla Wierch – jest zalesiony, ale z polany poniżej wierzchołka roztacza się ciekawy widok na Bieszczady z Chryszczatą na czele. Tokarnia (778 m n.pm.) nie jest obleganym szczytem, mimo że leży na Głównym Szlaku Beskidzkim. Szczyt zaliczany jest do Korony Beskidu Niskiego, Diademu Polskich Gór oraz do regionalnej odznaki turystycznej „Korona Ziemi Sanockiej”.
2. Wola Piotrowa, skąd zaczynamy wędrówkę, leży u północnego podnóża Tokarni. Była to niegdyś wioska łemkowska, która w wyniku wysiedleń z lat czterdziestych praktycznie przestała istnieć. W latach sześćdziesiątych XX wieku przybyli do miejscowości osadnicy z Zaolzia, tworząc nową wieś od podstaw. Większość mieszkańców jest wyznania zielonoświątkowego. Jedyną pamiątką po dawnej wsi łemkowskiej jest krzyż na miejscu nieistniejącej cerkwi.

Warianty i modyfikacje

1. Ciekawą alternatywą jest wejście na Tokarnię z Przybyszowa. Samochód można zaparkować na niewielkim placyku pod starym, nieczynnym wyciągiem narciarskim „Karlików”. Kierujemy się na południe doliną Płonki. Po ok. 15 minutach marszu dochodzimy do czerwonego Głównego Szlaku Beskidzkiego – w tym miejscu skręcamy w prawo (kierunek: Tokarnia 1h). Szlak z doliny Płonki na Tokarnię jest dość stromy. Z kilku polan grzbietowych otwierają się ładne widoki m.in. na Bieszczady. Na terenie nieistniejącej wsi Przybyszów warto poszukać śladów po dawnych mieszkańcach – przy czerwonym szlaku w kierunku Kamienia znajduje się stary cmentarz z dobrze zachowanymi kamiennymi krzyżami. Nieco w głębi – przy polnej drodze – znajdziemy cerkwisko czyli miejsce po cerkwi z 1845 roku, zniszczonej po II wojnie światowej.
2. Dobrą opcją jest rozpoczęcie wędrówki w Wisłoku Wielkim, skąd prowadzi szlak koloru żółtego . To wygodne i łatwe terenowo dojście w pasmo Bukowicy, które wiedzie – w dużej mierze – utwardzoną i asfaltową drogą. Z miejscowości do przełęczy pod Tokarnią dojdziemy w około 1,5 godziny. Dalej – od węzła szlaków pod Tokarnią na szczyt – kierujemy się za czerwonymi znakami . W Wisłoku Wielkim warto zobaczyć dawną drewnianą cerkiew św. Onufrego. Pod świątynią znajduje się niewielki parking, gdzie można zostawić samochód.

Wskazówki praktyczne

1. Na wycieczkę najlepiej przyjechać własnym transportem. Duży parking znajduje się pod domem modlitwy (zborem) Ewangelicznej Wspólnoty Zielonoświątkowej w Woli Piotrowej. Nie ma możliwości zostawienia samochodu na końcu wsi, na zatoczce przy dawnej pętli autobusowej – jest tu zakaz parkowania.
2. Do Woli Piotrowej kursują autobusy z Sanoka, jednak kursy realizowane są dość rzadko i tylko w dni powszednie.
3. Sklepy, w których można zakupić prowiant na drogę, znajdują się w pobliskim Bukowsku.
4. Trasa w wersji podstawowej nie jest trudna. Podczas wędrówki nie napotkamy uciążliwych podejść ani zejść. Niemal przez cały czas będą nam towarzyszyć ładne widoki. Miejmy jednak na uwadze, że droga, którą wiedzie szlak żółty z Woli Piotrowej, po deszczu może być błotnista. Na wędrówkę zabierzmy wygodne obuwie turystyczne.
5. Jeśli wybierzemy wariant – wejście na Tokarnię z Przybyszowa – pamiętajmy, że podejście na szczyt od strony wschodniej jest bardziej strome i uciążliwe. Działająca do niedawna chatka w Przybyszowie, w której turyści mogli się zatrzymać, jest obecnie nieczynna. Miejmy też na uwadze, że w rejonie dawnego wyciągu narciarskiego „Karlików” znajdują się duże skupiska barszczu Sosnowskiego – groźnej rośliny, która powoduje oparzenia skóry.
6. Niewielka wiata odpoczynkowa znajduje się nieopodal przełęczy pod Tokarnią. Spod węzła szlaków pod Tokarnią należy zejść ok. 5 minut żółtym szlakiem w kierunku Wisłoka Wielkiego, a następnie skręcić w prawo na szlak rowerowy w kierunku Darowa. To jedyne miejsce na trasie, w którym można się schronić na wypadek załamania pogody.
7. Znakomitym miejscem na odpoczynek jest szczyt Tokarni. Znajduje się tu ławeczka, opis panoramy oraz pamiątkowa pieczątka.